Holenderski architekt, portugalska ikona

Historia Casa da Musica, czyli Domu Muzyki rozpoczyna się w miejscu, w którym Porto- drugie, co do wielkości miasto w Portugalii zapragnęło posiadać właśnie taki symbol. Budowę zaplanowano, jako część przedsięwzięć związanych z mianem Europejskiej Stolicy Kultury jakie miasto otrzymało w 2001 roku.  Zrealizowano projekt laureata nagrody Pritzkera- Rema Koolhasa, holenderskiego architekta.  Nie było mowy o ukończeniu budowy na czas, prace budowlane dobiegły końca dopiero 4 lata po docelowym terminie. Efekt, mimo znacznego opóźnienia prowadzonych prac budowlanych, przerósł najśmielsze oczekiwania włodarzy miasta. Obiekt szybko stał się ważnym punktem na mapie kulturalnej Portugalii i Europy, uwielbianym przez muzyków i mieszkańców Porto. Casa da Musica zyskała miano wspaniałej opery i stała się tłem do ciekawych eksperymentów socjologicznych.

Czytaj również: Ciekawa architektura przegrywa ze stylistyką PRL-u

Opisywany obiekt nie bez kozery jest nazywany po portugalsku Domem Muzyki. Znajduje się tam duża sala koncertowa na 1238 osób, mniejsze wielofunkcyjne audytorium, restauracja, sala ekspozycyjna oraz wiele ciekawych pomieszczeń, służących edukacji muzycznej lub rozrywce. Eklektyczna nieco „kosmiczna” estetyka bryły stała się znakiem wyróżniającym tego dzieła. Jak również ściany zewnętrzne, które zostały zakomponowane pod różnymi kątami . Zewnątrz, jak i wewnątrz budynku zastosowano przeszklenia z ogromnych pofalowanych tafli szkła, które zamiast odbijać dźwięk, „łapią” go przyczyniając się tym samym do świetnej akustyki wnętrza.

Zemsta Koolhasa

Czemu budynek zawdzięcza tak oryginalny zewnętrzny wygląd? Otóż we wnętrzu budynku znajduje się sala koncertowa, swoiste serce, obwiedzione w każdym kierunku pozostałymi pomieszczeniami.  Innowacyjne podejście głównego projektanta budynku uwidoczniło się nie tylko w aspekcie funkcjonalno- przestrzennym. W pięknej, ciekawie zaaranżowanej Sali koncertowej panuje absolutna równość słuchaczy. Wszystkie elementy Sali są zaprojektowane ten sposób, by każdy odbiorca mógł cieszyć się identyczną, wspaniałą jakością dźwięku. Nietypowa jest również loża honorowa. Architekt, pragnąc demokracji w swojej operze, długo nie chciał wyrazić na nią zgody. W końcu się ugiął, jednak ulokował ją w takim miejscu, że każda osoba, która tam zasiada jest świetnie widoczna dla całej publiczności. Wśród Portugalczyków popularne jest mówienie, że to zemsta rozgoryczonego architekta.

Czytaj również: Nowy Instytut Historii Uniwersytetu Warszawskiego

Opera z otwartym placem

Na czas i potrzeby budowy założono specjalne laboratorium, które szukało najlepszych składników betonu elewacyjnego, idealnych materiałów pochłaniających dźwięk oraz odpowiednich materiałów wykończeniowych do wnętrz. Kolejna, najciekawsza pod względem socjologicznym, innowacja została zastosowana w otoczeniu budynku. Architekt nie chciał budować ogrodzenia budynku. Pragnął dać odczuć mieszkańcom, że to jest ich własność i została zbudowana też dla nich. Można więc zupełnie swobodnie spacerować po terenie opery, a młodzież z upodobaniem korzysta z wyprofilowanej posadzki otoczenia budynku. Obawiano się bardzo tego eksperymentu ze względu na ewentualne ataki wandali. We wspomnianym wcześniej laboratorium stworzono nawet specjalny rodzaj betonu, z którego bez problemu można zmywać mniej lub bardziej urodziwe napisy. Okazało się jednak, że mieszkańcy na tyle zaprzyjaźnili się z nowym obiektem, że jeszcze ani razu w ciągu 6 lat historii opery nie zaszła taka potrzeba.