Osuszanie budynków – techniki i technologie

Przyczyny zawilgocenia mogą być różne, ale we wszystkich przypadkach w celu skutecznego osuszenia budynku, konieczne jest najpierw usunięcie przyczyny zawilgocenia, następnie zastosowanie optymalnej metody usuwania wilgoci z budynku i wreszcie usunięcie skutków zawilgocenia.
 
Lekko zawilgocone pomieszczenia można osuszać tzw. metodą naturalną, poprzez otwarcie okien i drzwi. Należy jednak pamiętać, że skuteczność tej metody zależy od warunków panujących na zewnątrz. Inna będzie skuteczność osuszania w lecie, inna jesienią, a jeszcze inaczej zawilgocone ściany zachowywać się będą w sezonie grzewczym. Trzeba zaznaczyć, ze metoda ta, choć najprostsza, nadaje się do suszenia jedynie cienkich ścian o niewielkim stopniu zawilgocenia.

 
Działaniem wspomagającym osuszanie naturalne jest osuszanie sztuczne. Dzieli my je na  nieinwazyjne i inwazyjne.

 
 
Do najpopularniejszych sposobów nieinwazyjnego osuszania zalanych lub zawilgoconych wilgocią technologiczną przegród należy podwyższenie temperatury pomieszczeń lub przegród, z jednoczesnym wymuszeniem ruchu powietrza (zalicza się do nich także metodę mikrofalową). Dużą skutecznością podczas sztucznego osuszania wykazują się także osuszacze absorpcyjne i kondensacyjne.
 
Do osuszania gorącym powietrzem stosuje się nagrzewnice o przepływie powietrza 260-849m3/h. Temperatura powietrza wydmuchiwanego przez nagrzewnicę wynosi najczęściej 50-250°C. Powinna być tak regulowana, by przy odpowiedniej wentylacji temperatura powietrza wewnątrz pomieszczenia nie przekraczała 35-37°C. Podgrzewanie powietrza w pomieszczeniach ma ograniczone możliwości stosowania, ponieważ prowadzi do szkód w wyposażeniu technicznym pomieszczeń, zniszczenia materiałów i korozji. Aby tego uniknąć, należy przewidzieć  potrzebę odprowadzania wilgoci na zewnątrz budynku przez wentylację i ogrzewanie powietrza wprowadzonego do pomieszczenia z zewnątrz. Należy podkreślić, że osuszanie ścian gorącym powietrzem, bez skutecznej wentylacji, daje tylko powierzchniowe efekty.
 
W osuszaczach kondensacyjnych wilgotne powietrze zasysane jest przez wentylator (wymuszający obieg powietrza) i przesyłane na oziębiający parownik, w którym następuje kondensacja pary wodnej. Kondensacja zbiera się w zbiorniku, skąd przy pomocy pompy odprowadzany jest do instalacji ściekowej. Skraplacz oddaje ciepło pochodzące z wilgotnego powietrza podgrzewając je. Parametry podczas osuszania dobiera się tak, aby w ciągu godziny wymienić 3,5 objętości powietrza w pomieszczeniu.
 
Osuszanie absorpcyjne polega na pobieraniu wody z zawilgoconych powierzchni przez otaczające je powietrze, suszone uprzednio absorpcyjnymi osuszaczami powietrza. Suche powietrze (ok. 1-3g wody na 1000g powietrza) w kontakcie z wilgotnymi przegrodami jest w stanie odebrać z nich nadmierną ilość wody, doprowadzając do stanu tzw. wilgotności równowagi (wilgotności sorpcyjnej), stosownie do materiału. Osuszanie wilgotnego powietrza następuje po przejściu przez urządzenie ze środkiem absorbującym wilgoć z powietrza (na filtrze obrotowym). Może to być np. żel silikonowy, chlorek litu lub żel krzemionkowy. Osuszone powietrze jest podgrzewane i powraca do pomieszczenia, aby ponownie nasycić się parą wodną. Natomiast wilgoć odebrana z osuszanego powietrza jest odprowadzana na zewnątrz. Proces ma charakter cykliczny, aż do osuszenia przegród.
 
Metoda mikrofalowa służy do szybkiego suszenia wybranych fragmentów ścian, stropów lub posadzek. Polega na wykorzystaniu zjawiska zamiany energii pola elektromagnetycznego w obszarze promieniowania mikrofalowego (300MHz do 300GHz) na energię cieplną w środowisku wilgotnym.
Suszenie następuje podczas przesuwania generatora mikrofalowego po powierzchni przegrody. Przy użyciu techniki mikrofalowej proces osuszania można ograniczyć do części budynku lub fragmentu przegrody dotkniętego wilgocią. Zaletą tej metody jest są szybkość osuszania oraz penetracja całej grubości przegrody. Efekty, które metodami osuszania naturalnego lub z zastosowaniem osuszaczy osiągamy po kilku lub kilkunastu tygodniach, metodami mikrofalowymi możemy uzyskać po kilku dniach.

 
 
Nieinwazyjne metody osuszania przegród i materiałów oprócz stosowania podczas tzw. mokrych robót budowlanych, mogą być również stosowane w obiektach zalanych wodami powodziowymi. Naturalne suszenie obiektów o dużej kubaturze, a szczególnie części podpiwniczonej trwa bardzo długo (nawet kilka lat) i nie zawsze jest skuteczne.
 
Sposobem tradycyjnym jest ręczne podcinanie murów ceglanych poprzez wykuwanie cegieł. Podcięcia dokonuje się do grubości 60cm.
 
Podcinanie mechaniczne polega na poziomym przecięciu muru piłą łańcuchową, sznurową lub tarczową, ewentualnie strugą mieszanki cieczy o ciśnieniu 35MPa z piaskiem kwarcowym.
 
Istnieje również metoda wciskania nierdzewnej blachy metalowej.
W tej metodzie wprowadza się na tzw. zakładkę nierdzewną blachę falistą lub fałdową o falach lub fałdach biegnących prostopadle do lica muru. Blachy wprowadza się za pomocą specjalnych pras lub młotów udarowych.
Do krótkich odcinków ścian i murów do grubości 40 cm - młot pneumatyczny
 
Metoda elektroosmozy wykorzystuje prąd stały przepływający pomiędzy założonymi w murze dodatnimi i ujemnymi elektrodami. Przepływający przez zawilgocony mur prąd powoduje przemieszczanie wilgoci z górnej części muru w dolną część i dalej w kierunku gruntu. Elektrodę zasilano prądem o napięciu 24V, a przewody chowano w bruzdach. Proces ten trwa w zależności od stopnia zawilgocenia, grubości i rodzaju murów, od kilku miesięcy do trzech lat.

 
Czasami do osuszania stosuje się aktywne ekrany wentylacyjne
Ekrany akustyczne stosuje się zwłaszcza w budynkach zabytkowych o grubych murach nośnych. Ekrany dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne. Mogą być wykonane z cegły ceramicznej pełnej, dziurawki lub bloczków betonowych. Ścianka wymaga izolowania od strony muru za pomocą papy na lepiku lub foli PVC. Ruch powietrza odbywa się poprzez otwory nawiewne usytuowane w dolnych partiach piwnicy ok. 10cm od posadzki, a wywiewne na wysokości ok. 30 cm nad poziomem terenu.
  
Techniki iniekcyjne polegają na wprowadzeniu do przegród (wywierconymi otworami) płynu iniekcyjnego, który zamyka kapilary lub je hydrofobizuje. Metody iniekcyjne należą do najnowocześniejszych sposobów zabezpieczania oraz naprawy konstrukcji. Wyróżniamy wśród nich iniekcję grawitacyjną, niskociśnieniową, wysokociśnieniową i 
krystaliczną.
 
Kolejny z dostępnych sposobów osuszania to elektroiniekcja. Czas  działań elektroosmotycznych jest wystarczający na wprowadzanie środka iniekcyjnego. Do wytworzenia potencjału stosuje się źródło zasilania o napięciu 24V.
 
Metoda termoiniekcji polega na zakładaniu izolacji przy jednoczesnym osuszaniu. Osuszanie przeprowadzane jest za pomocą specjalnego zestawu urządzeń termowentylacyjnych, poprzez wprowadzenie do nawierconych w murze otworów suchego powietrza o określonej temperaturze i prędkości przepływu.
 
Proces osuszania, w zależności od początkowej wilgotności i grubości ścian oraz warunków prowadzenia prac, trwa od dwóch do kilku dób. Po wstępnym osuszeniu, w otwory wtłaczany jest środek iniekcyjny, który stanowi roztwór żywicy metylosilikonowej w rozpuszczalnikach organicznych.
 
Jeśli zawilgocenie budynków jest bardzo duże, np. po powodzi najtańszym sposobem osuszania budynków jest zlecenie usługi osuszenia wraz z wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych wyspecjalizowanej firmie. Wykonanie izolacji przeciwwilgociowej można wykonać również samemu lub zaangażować w tym celu pracowników niewykwalifikowanych, jednak prace te muszą być nadzorowane przez osobę z doświadczeniem budowlanym. Ten sposób daje gwarancję technicznej prawidłowości wykonania prac.

Czytaj również: Idealna hydroizolacja sprawdzi się nawet w zamku!