Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie – nowe zasady

Zgodnie jednak z brzmieniem § 28 cytowanego powyżej rozporządzenia do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe. Natomiast wykształcenie, uzyskane przed dniem 31 maja 2006 roku, którego kierunek lub zawód techniczny był określany w sposób odbiegający od przyjętego w rozporządzeniu, podlega indywidualnemu rozpatrzeniu i zakwalifikowaniu przez izbę architektów czy izbę inżynierów budownictwa, na podstawie programu kształcenia, jako wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności.

Samodzielna funkcja techniczna w budownictwie, zgodnie z brzmieniem artykułu 12 ust. 1  ustawy – Prawo budowlane oznacza działalność, która wiąże się z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą: 

A) projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego; 
B) kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi;
C) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów; 
D) wykonywanie nadzoru inwestorskiego; 
E) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych; 
F) rzeczoznawstwo budowlane.

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, określone w puntach od A) do E), a więc oprócz rzeczoznawstwa budowlanego, mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną „uprawnieniami budowlanymi”, wydaną przez organ samorządu zawodowego. Ustawa – Prawo budowlane stanowi, iż warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.

Egzamin taki składa się przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ samorządu zawodowego albo inny upoważniony organ. Koszty postępowania kwalifikacyjnego, obejmujące w szczególności wynagrodzenie członków komisji egzaminacyjnej, ponosi osoba ubiegająca się o nadanie uprawnień budowlanych.
Zgodnie z brzmieniem artykułu 12a ustawy – Prawo budowlane, Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, oprócz osób, o których mowa w art. 12, mogą również wykonywać osoby będące obywatelami państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej, które:

 A) posiadają w tych państwach prawo wykonywania czynności odpowiadających samodzielnym funkcjom technicznym w budownictwie;
 B) ukończyły studia wyższe zagraniczne uznane w Rzeczpospolitej Polskiej za równorzędne;
 C) odbyły dwuletnią praktykę przy sporządzaniu projektów lub na budowie.
Właściwy organ samorządu zawodowego przeprowadza postępowanie weryfikacyjne w zakresie, o którym mowa powyżej i wydaje decyzję w sprawie nadania uprawnień budowlanych.

Osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie są odpowiedzialne za wykonywanie tych funkcji zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy, jej właściwą organizację, bezpieczeństwo i jakość. Podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie stanowi wpis, w drodze decyzji, do centralnego rejestru oraz - zgodnie z odrębnymi przepisami - wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym w nim terminem ważności.

W artykule wykorzystano fragment publikacji „Poradnik kierownika budowy. Od przejęcia placu budowy do odbioru końcowego.” wydanej przez Wydawnictwo FORUM