Afrykarium we wrocławskim zoo

Unikatowy obiekt na skalę światową 

 Elewację tego obiektu pokryło 6 000 metrów kwadratowych materiału hi tech DuPont™ Corian® - jest to pierwszy budynek na świecie z elewacją w czarnym kolorze wykonaną z tego materiału.

Afrykarium to oceanarium, w którym zwiedzający mogą poznać rośliny i zwierzęta zamieszkujące Afrykę, w tym środowisko Nilu, jezior Wielkich Rowów Afrykańskich, Morza Czerwonego, Kanału Mozambickiego, wybrzeża Namibii i dżungli Kongo. W otoczeniu 15 000 000 litrów wody w 19 akwariach i basenach, a także wodospadach i strumykach, żyje obecnie około 100 gatunków zwierząt. Największa atrakcja Wrocławia ma przyciągać rocznie nawet 3 000 000 osób rocznie z terenu całej Europy. 

Prezes zoo, Radosław Ratajszczak komentuje „Afrykarium jest materialnym dowodem na to, że warto marzyć. Jestem miłośnikiem zwierząt i fascynatem swojego zawodu. W ciągu 7 lat zrealizowałem w zoo inwestycje o wartości około 300 mln PLN, w tym Afrykarium. Przypominam, że Afrykarium, to pierwsze w Polsce oceanarium, obiekt unikatowy na skalę światową – skupia się wyłącznie na faunie i florze Czarnego Lądu.” 

Budynek jest nowy, ma 160 metrów długości i 54 metry szerokości, a jego wysokość to 15 metrów. Elewacja obiektu kryje pięć różnych biotopów prezentujących „życiodajne wody Afryki”. Przypomina „wielką, czarną falę, która zawisła nad wejściem” wspomina architekt Dorota Szlachcic. Czarna elewacja wykonana jest z powierzchniowego materiału DuPont™ Corian® w kolorze Nocturne.

Dorota Szlachcic, architekt, ArC2 Fabryka Projekowa, mówi „Projekt przewidywał wykonanie czarnej okładziny zewnętrznej głównego budynku Afrykarium z betonu torkretowego B37 o grubości 8 cm, wykonanego na bazie kruszywa bazaltowego dylatowanego w polach ok. 15 metrów kwadratowych, szlifowanego, polerowanego. Po wykonaniu wielu mock-upów i opracowaniu technologii wykonania, okazało się, że sam proces szlifowania torkretu będzie trwał ponad pół roku, co było nie do przyjęcia w ogrodzie zoologicznym w bezpośrednim sąsiedztwie zwierząt. Również fizyka budowli, przy tym rozwiązaniu, stwarzała wiele trudności ze względu na brak szczeliny powietrznej pomiędzy torkretem i ścianą konstrukcyjną.

Czytaj również: MdM nie sprzyja zrównoważonemu rozwojowi miast

Rozpoczęliśmy poszukiwania rozwiązania alternatywnego - priorytetami były: kolor czarny, rozwiązania wielkoformatowe, fizyka budowli, dopuszczalność kontaktu z wodą pitną, a także szybkość wykonania elewacji i jej trwałość.  W tym czasie okładzinowe płyty mineralno-akrylowe Corian® uzyskały atest ITB, jako materiał o klasyfikacji ogniowej B-s1,d0, co pozwoliło na rozpoczęcie prób właśnie z tym materiałem na elewacji i częściowo na dachu.

Spełniał wszystkie nasze wymagania co do wyglądu zewnętrznego - dał piękną, idealnie czarną, błyszczącą powierzchnię, pociętą tylko niezbędnymi organicznymi dylatacjami, ale też zapewnił bezpieczeństwo i szybkość montażu konstrukcji. Woda deszczowa spływająca po elewacji do basenów ze zwierzętami nie wypłukuje z materiału żadnych szkodliwych substancji, co było ważne dla biologów, a szczelina powietrzna umożliwia odparowanie pary wodnej, gdzie wewnątrz budynku panuje 80% wilgotności!”
Ważnym elementem montażu elewacji było uwzględnienie rozszerzalności materiału hi tech Corian®, który wynosi 3 mm na każdy metr. Tak samo konstrukcja, na której osadzone zostały płyty, musiała pozwolić na ich ruch. Niezbędne okazały się dwu centymetrowe dylatacje pomiędzy ogromnymi panelami, których wymiar to 5 na 3,6 metra.
Spółka CCI ma duże doświadczenie w pracy z materiałem powierzchniowym DuPont™ Corian®, tym razem zadebiutowała w wykonaniu elewacji z tego materiału. Roman Stopa, dyrektor ds. marketingu CCI, komentuje „Największe wyzwanie stanowiło precyzyjne wykonanie ogromnych paneli w kształcie trapezów, w sytuacji, gdzie każdy z nich różni się od pozostałych. Niezwykle wymagająca okazała się ściana północna budynku, która charakteryzuje się tym, że panele DuPont™ Corian® „wchodzą” częściowo na dach tworząc łuk, dlatego też wymagały one gięcia i termoformowania. Ta część budynku to ok. 2 000 metrów kwadratowych.”

Podkonstrukcja wykonana została z elementów stalowych, ocynkowanych, na której osadzone są panele DuPont™ Corian® i przenosi obciążenia od wiatru i ciężaru płyt, gdzie niektóre z nich ważą nawet 500 kilogramów. Podkonstrukcja niweluje także ruchy termiczne, których różnica może wynieść nawet 20 milimetrów. W miejscu, gdzie znajdują się panele w kształcie łuku, także i tam udało się taki montaż zastosować, a warto dodać, że takie płyty pracują zupełnie inaczej niż płyty płaskie. 
Wykonawca, Jarek Gruszecki, z firmy Blicksystem.com komentuje „Cały projekt to bardzo duże wyzwanie pod każdym względem. Zaczynając od transportu elementów ponadgabarytowych, przez ich przeniesienie na specjalny ruszt wsporczy, na ustawieniu w miejscu przeznaczenia kończąc. Dzięki odpowiedniej koordynacji prac osiągnęliśmy prędkość montażu równą 200 metrów kwadratowych dziennie dla jednej ekipy montażowej. Ze względu na dużą powierzchnię płyt, montaż był wykonywany tylko w dni bezwietrzne.” I podkreśla „Niezależnie od napotkanych trudności, wykonanie tego zadania we współpracy z firmą CCI było bardzo interesującym doświadczeniem.”
Roman Stopa, dyrektor ds. markteignu CCI, mówi „By powstały panele gotowe do zawieszenia na ścianie, materiał DuPont™ Corian® musiał zostać poddany następującym fazom obróbki: formatowanie i klejenie paneli, szlifowanie, a część z nich została poddana dodatkowo obróbce gięcia i termoformowania. Wszystkie te czynności odbyły się zgodnie z zalecaną technologią firmy  DuPont.” I dodaje „w Afrykarium także blaty łazienkowe są wykonane z materiału DuPont™ Corian®.”

Czytaj również: Nowe centrum w Bielsko-Białej

Architekt, Dorota Szlachcic, architekt, ArC2 Fabryka Projekowa, podsumowuje „Nigdy nie pracowałam z materiałem DuPont™ Corian®, ale Afrykarium jest projektem szczególnym, wymagał użycia wielu nowatorskich materiałów np. poduszek z folii ETFE, które pokrywają cały dach albo wielkoformatowych paneli akrylowych, które stanowią przeszklenia basenów i stanowią konstrukcję tunelu w basenie rekinów, więc było to tylko kolejne wyzwanie.”

ZOO (www.zoo.wroclaw.pl) - Wrocławskie zoo to doskonały przykład łączenia tradycji z nowoczesnością, dbania o spuściznę i śmiałego inwestowania w przyszłość. Jest to najstarszy ogród zoologiczny w Polsce - 10 lipca 2015 r. będzie obchodził 150 lat, a dzięki programom telewizyjnym jak z „Kamerą wśród zwierząt” czy „W zoo dookoła świata” również najbardziej znany. Do tego posiada najbogatszą kolekcję zwierząt - mieszka tu około 6 000 osobników reprezentujących niemal 1 000 gatunków! W ciągu ostatnich 7 lat inwestycje w zoo przekroczyły 300 mln PLN, a w ich wyniku powstały nowe pawilony i wybiegi m.in. dla zwierząt Madagaskaru, nosorożców indyjskich, okapi czy gibonów. 

Ostatnia inwestycja, to pierwsze w Polsce oceanarium o powierzchni niemal 1 hektara, gdzie od jesieni mieszka około 7 000 ryb, w tym rekiny, płaszczki, strzępiele, barakudy oraz bajecznie kolorowe ryby rafy koralowej Morza Czerwonego i afrykańskich jezior Malawi oraz Tanganiki. Wśród mieszkańców Afrykarium znajdują się antylopy dikdik, hipopotamy i krokodyle nilowe, mrówniki, golce, kotiki afrykańskie, pingwiny przylądkowe, a także jedyne w Polsce manaty.

ArC2 Fabryka Projektowa (www.arc2.com.pl) powstała w 1991 roku, jej głównymi udziałowcami są Mariusz Szlachcic, Dorota Szlachcic i Renata Gajer. Fabryka Projektowa ma na koncie wiele prestiżowych realizacji, wielokrotnie nagradzanych  takich jak zespół mieszkaniowy Park Ołtaszyn, osiedle 'Pod Skrzydłami", MikMak House. W 2008 roku ArC2 wygrała międzynarodowy konkurs na obiekt Afrykarium-Oceanarium zlokalizowany we wrocławskim ZOO. Projekt wykonywany był przez blisko 100 projektantów, na czele z Dorotą Szlachcic i Mariuszem Szlachcicem. W 2012 roku rozpoczęła się budowa tego prestiżowego obiektu. Przy olbrzymim wsparciu prezesa ZOO Radosława Ratajszczaka uruchomiono inwestycję, której generalnym wykonawcą została firma Inter-System. Podwykonawcami były firmy specjalistyczne z Niemiec, Austrii, Japonii, Hiszpanii, Anglii i Holandii. Trzeba też podkreślić pełne oddanie firm technologicznych z Polski. Oceanarium, pierwsze w Polsce, największe w Europie, zostało oddane do użytkowania w październiku 2014 roku.