Allelopatia roślin. Co to jest?

 Niektóre gatunki wpływają na siebie nawzajem w korzystny sposób, inne natomiast oddziałują na siebie źle. To właśnie nazywamy allelopatią. Innymi słowy jedne organizmy mogą stymulować wzrost innych lub też go hamować. Wiedza na temat wzajemnego negatywnego wpływu roślin na siebie przyda się zwłaszcza wtedy, gdy działka nie powala swoim rozmiarem i jesteśmy zmuszeni posadzić rośliny w mniejszej rozstawie niż same by tego chciały.

Czytaj również: Najlepsze ekologiczne środki ochrony roślin

 W allelopatii kluczową rolę odgrywają substancje chemiczne uwalniane przez części nadziemne i podziemne roślin. Substancje te wpływają na wzrost innych organizmów w bezpośrednim otoczeniu danej rośliny, głównie innych roślin i bakterii. Mogą one stymulować albo hamować kiełkowanie oraz wzrost innych gatunków roślin rosnących blisko albo uprawianych w tym samym miejscu po danej roślinie.

 Wśród związków allelopatycznych, które są wytwarzane w roślinach, bardzo ważne są fitoncydy, czyli lotne substancje lotne o właściwościach bakteriobójczych i grzybobójczych albo hamujących rozwój patogenów, wabiących pożyteczne owady a odstraszających szkodniki roślin. 

 Z tabel wzajemnych wpływów roślin na siebie możemy się dowiedzieć, które gatunki będą dla siebie dobrym towarzystwem w uprawie, a które lepiej jest trzymać od siebie z daleka. Ta wiedza może nam się bardzo przydać, zwłaszcza gdy zakładamy ogród warzywny.  Stosując odpowiednie sąsiedztwo uprawianych w warzywniku roślin, można przeciwdziałać chorobom roślin i występowaniu chwastów bez konieczności stosowania chemicznych środków ochrony roślin, a także skutecznie walczyć ze szkodnikami roślin.

Czytaj również: Choroby i szkodniki roślin jednorocznych i wielorocznych

Allelopatia dodatnia 

 Zjawisko to możemy zaobserwować wtedy, gdy sąsiadujące ze sobą rośliny dodatnio na siebie wpływają. Najlepszym przykładem takiej ''przyjaźni'' może być para marchew-cebula. Każde z tych dwóch warzyw ma swojego wroga wśród szkodników, dla marchwi jest nim połyśnica marchwianka, a dla cebuli śmietka cebulanka. Tak się składa, że połyśnica nie znosi aromatu cebuli, a śmietka nie gustuje w marchwi, dlatego te warzywa uprawiane obok siebie będą mniej narażone na atak zagrażających im szkodników. 

 W towarzystwie marchewki możemy również bez obaw zasadzić szczypiorek, groch czy sałatę. Ich sąsiedztwo w żaden sposób nie odbije się na marchwi, a raczej to ona zadziała na nie korzystnie.

Allelopatia ujemna 

 Niektóre rośliny nie tolerują swojego sąsiedztwa. A nawet jakiegokolwiek sąsiedztwa. Idealnym przykładem jest w tym przypadku orzech włoski. Każdy u kogo rośnie na działce wie, że żadna roślina pod nim nie urośnie. Zachowanie trawnika pod nim w dobrej fromie również stanowi w tym wypadku poważne wyzwania. 

Orzech włoski walczy z innymi roślinami o wodę, składniki pokarmowe i przestrzeń życiową. W jego tkankach wytwarza się organiczny związek, który skutecznie hamuje wzrost i rozwój ogrodowej konkurencji. Sadząc orzecha włoskiego należy więc pamiętać, że zyskując malownicze i pożyteczne drzewo w pakiecie z nim otrzymamy również łysy placek ziemi pod jego koroną.