Beton - jak dokonać odpowiedniego wyboru?

Ogólna charakterystyka betonu

Beton to materiał, który powstaje ze zmieszania cementu, kruszywa i wody. Jego jakość zależy od proporcji użytych składników oraz stosowania różnego rodzaju dodatków i domieszek. Zmiany w tym zakresie umożliwiają otrzymywanie różnych rodzajów produktu, cechujących się odmiennymi właściwościami. Ich nazwy bardzo często pochodzą od struktury otrzymanego materiału lub rodzaju zastosowanego spoiwa czy kruszywa. Uzyskanie produktu końcowego w postaci stwardniałego betonu, poprzedzone jest przygotowaniem tzw. mieszanki betonowej. Jej skład jest identyczny ze składem betonu, nie mniej jednak jest to masa o półpłynnej konsystencji, która powstaje dzięki dokładnemu wymieszaniu składników. Jednorodna, półpłynna konsystencja mieszanki umożliwia jej dalsze zagęszczanie, co odbywa się już na placu budowy. Dokładny skład betonu dobierany jest dzięki wykonywanym obliczeniom oraz badaniom laboratoryjnym. Przygotowana w ten sposób receptura, czyli skład betonu stanowi o jego właściwościach. Cechy takie, jak określona wytrzymałość, czy odporność na działanie czynników zewnętrznych uzyskuje się właśnie poprzez zastosowanie w produkcji odpowiedniej receptury.

Czytaj również: Bezpieczny transport materiałów budowlanych.

Podstawą do wyodrębnienia klas betonu jest jego wytrzymałość na ściskanie. W zależności od elementu konstrukcyjnego, do którego beton ma zostać wykorzystany, wymagana będzie mniejsza lub większa wartość tej cechy. W każdym przypadku wytrzymałość na ściskanie określona jest poprzez klasę betonu i oznaczona literą oraz wartościami liczbowymi. Stosowanie takiego oznaczenie wynika z oficjalnie przyjętych norm europejskich. Nomenklatura, którą należy się posługiwać, poprzez oznaczenie literowe określa rodzaj betonu, liczby natomiast stanowią o wytrzymałości próbki na ściskanie.

Przykład 1:

Klasa betonu C8/10 - gdzie:

C - beton ciężki i zwykły,

8 - wytrzymałość na ściskanie próbki o kształcie walca o wymiarach: śr. 15 cm, wys. 30 cm,

10 - wytrzymałość na ściskanie próbki o kształcie sześcianu o wymiarach 15 cm x 15 cm x 15 cm.

Przykład 2:

Klasa betonu LC20/22- gdzie:

LC - beton lekki,

20 - wytrzymałość na ściskanie próbki o kształcie walca o wymiarach: śr. 15 cm, wys. 30 cm,

22 - wytrzymałość na ściskanie próbki o kształcie sześcianu o wymiarach 15 cm x 15 cm x 15 cm.

Pomimo przyjęcia norm europejskich i związanej z nimi terminologii, w Polsce równie często używane jest stare nazewnictwo, gdzie rodzaj betonu oznaczony jest literą B, a wytrzymałość na ściskanie określona jedną liczbą, np. B7,5; B10; B20; B30. Podobnie, jak w przypadku nomenklatury europejskiej, również w tym przypadku, im wyższa jest liczba określająca klasę betonu, tym większa będzie jego wytrzymałość na ściskanie. Betony B7,5 oraz B10, określane często jako chude, lub po prostu chudziaki, mogą być wytwarzane w przydomowych betoniarkach. Cechują się stosunkowo niską wytrzymałością na ściskanie, co znajduje odzwierciedlenie w ich zastosowaniu.

Najczęściej wykorzystywane są w miejscach, gdzie nie jest wymagana wysoka wytrzymałość, np. do wyrównywania warstw podłóg, tarasów itd. B20 jest nieco bardziej wytrzymały na ściskanie, dzięki czemu może być wykorzystywany przy budowie schodów, fundamentów, stropów, murków itp. B20, jako beton towarowy, nie może być wytwarzany w przydomowych betoniarkach, lecz kupowany jako gotowy produkt i dostarczany na plac budowy, przy pomocy samochodów - gruszek. Taki sposób transportu gwarantuje, że beton nie stwardnieje, zanim dotrze na miejsce przeznaczenia. B30 również jest betonem towarowym, który charakteryzuje się dużo większą wytrzymałością na ściskanie niż B20. Wykorzystywany jest między innymi do budowy mostów, falochronów oraz posadzek w obiektach przemysłowych.

Klasa i co jeszcze?

Wykorzystanie betonu do budowy rozmaitych elementów konstrukcyjnych takich, jak strop, fundament, czy ściana nośna jest równoznaczne z tym, że ulega on silnym naciskom. W zależności od tego, do jakiego elementu beton zostanie użyty, ciężar konstrukcji wywierającej nacisk będzie inny. Zadbanie o zastosowanie odpowiednio wytrzymałego betonu (właściwa klasa) jest najlepszym krokiem w kierunku otrzymania stabilnego, wytrzymałego oraz trwałego budynku. Należy również pamiętać, że klasę wytrzymałości betonu na ściskanie powinien określić konstruktor obiektu na podstawie przeprowadzonych obliczeń. Równie istotne, co klasa, są warunki środowiskowe, w jakich konstrukcja będzie użytkowana.

Należy pamiętać, że materiał wystawiony na działanie zmiennych warunków atmosferycznych jest szczególnie narażony na zniszczenia. Przykładowo, do wykonania nawierzchni betonowej mógłby wystarczyć beton B20, jednakże tylko pod warunkiem, że nie zostanie poddany czynnikom pogodowym. W rzeczywistości bardzo prawdopodobne jest, że śnieg i mróz spowodują jego kruszenie. Zatem właściwsza będzie tutaj klasa C30/37 XF4, która charakteryzuje się znacznie większą odpornością na działanie mrozu. W zależności od rodzaju oddziaływania (mróz, kwasy, sól drogowa, ścieranie lub inne), należy dokonać wyboru materiału, który cechuje, adekwatna do tego czynnika, podwyższona odporność.

Czytaj również: Bloczki z betonu komórkowego a chłonność wilgoci.

W doborze odpowiedniego produktu warto kierować się rodzajem oddziaływania, jaki będzie na niego wpływał. Rodzaj oddziaływania, określany jako klasa ekspozycji, wymusza wybór betonu, o określonych właściwościach, czyli np. wodoszczelnego, odpornego na korozję chemiczną, , żaroodpornego itd. Przykładowo, zastosowanie betonu wodoszczelnego wskazane jest do budowy ścian piwnic w miejscach, które charakteryzują się występowaniem wysokiego poziomu wód gruntowych. Zakup betonu, który wydłuży czas przesiąkania wody pozwoli zminimalizować straty, choć, co należy zaznaczyć, nie gwarantuje całkowitej ochrony przed wilgocią. Beton mrozoodporny będzie najlepszym wyborem do budowy elementów narażonych na działanie mrozu takich, jak chodnik, czy podjazd do garażu. W środowisku charakteryzującym się agresją chemiczną, np. silos na kompost, warto stosować beton odporny na korozję chemiczną. Planując zakup betonu z przeznaczeniem na nawierzchnię garażu, należy uwzględnić proces ścierania przez koła pojazdów, Stabilność i trwałość konstrukcji można uzyskać pod warunkiem uwzględnienia przy wyborze materiału obu istotnych cech, tzn. wytrzymałości na ściskanie oraz klasy ekspozycji.

Jak widać, wybór betonu jest niezwykle złożonym problemem. Budując konstrukcje betonowe, zakłada się, że będzie można je użytkować przez długie lata. W związku z tym, warto zasięgnąć opinii fachowca. Na stronie internetowej firmy CEMEX dla klientów indywidualnych http://betonnadom.pl można zdobyć szczegółowe informacje, które pomogą dokonać odpowiedniego wyboru betonu.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY