Co to jest zasiedzenie nieruchomości?

Pierwsza z nich to fakt posiadania danej nieruchomości w sposób samoistny. Zgodnie z kodeksem cywilnym, posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto postępuje z rzeczą jak właściciel, a świadczą o tym okoliczności faktyczne, z których można wnioskować, iż posiadacz ma wolę wykonywania prawa własności i je wykonuje. Dla oceny, czy włada on nieruchomością jak właściciel nie jest wystarczająca tylko zewnętrzna manifestacja posiadania, ale również wewnętrzna chęć władania nieruchomością w ten sposób (nastawienie psychiczne). Mogą tu być brane pod uwagę takie okoliczności, jak np. wskazywanie w dokumentach, oświadczeniach, czy umowach siebie jako właściciela nieruchomości, uiszczanie podatków związanych z posiadaniem nieruchomości lub opłat z tytułu użytkowania wieczystego czy wytyczenie granic i ogrodzenie danej nieruchomości. Posiadanie samoistne musi mieć być jednocześnie nieprzerwane i ciągłe. Jednak należy pamiętać, że przemijająca przeszkoda w wykonywaniu posiadania nie pozbawia go charakteru posiadania ciągłego.

Czytaj również: Prawo do zwrotu nieruchomości

Druga przesłanka to upływ czasu. Czas ten zależny jest od dobrej lub złej wiary posiadacza. Nabywa on własność, jeżeli jako posiadacz samoistny posiada w dobrej wierze nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu, natomiast w złej wierze - trzydziestu. Według orzeczenia Sądu Najwyższego, dobra wiara polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu posiadacza, że przysługuje mu prawo własności. Decydująca jest tu chwila objęcia tej nieruchomości w posiadanie. Przykładowo- nie jest w dobrej wierze posiadacz samoistny, który nabył posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, bowiem zdaje sobie on sprawę z tego, że nie nabywa prawa własności. Warto dodać, że kodeks cywilny zakłada domniemanie dobrej wiary, co jest dla posiadacza dużym ułatwieniem, ponieważ w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia na rzeczywistym właścicielu spoczywa ciężar dowodu przeciwnego. Natomiast w przypadku podmiotów innych osoby fizyczne, o dobrej lub złej wierze przy objęciu nieruchomości w posiadanie samoistne decyduje stan wiedzy osób tworzących organ reprezentacji tego podmiotu w tym dniu. Wystarczy stwierdzenie złej wiary u choćby jednego członka organu, by wykluczyć dobrą wiarę całego podmiotu, co skutkuje wydłużeniem terminu niezbędnego do zasiedzenia.

Czytaj również: Zachowek praktyczne rozwiązania

Jeżeli właściciel nieruchomości, przeciwko któremu biegnie zasiedzenie, jest małoletni, zasiedzenie nie może skończyć się wcześniej niż po upływie dwóch lat od osiągnięcia pełnoletniości przez właściciela. Gdy podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jednak jeśli poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej trzydzieści lat. Każdy kolejny posiadacz rzeczy wstępuje bowiem w posiadanie swojego poprzednika.

Przez zasiedzenie nabywa się prawo własności. Natomiast jeśli chodzi o inne prawa rzeczowe, to w drodze zasiedzenia można nabyć tylko takie, z którymi łączy się władztwo nad rzeczą, czyli niektóre służebności gruntowe, użytkowanie wieczyste, udział we współwłasności.

Chcąc zasiedzieć nieruchomość, musimy złożyć do sądu odpowiedni wniosek z dołączonym odpisem z księgi wieczystej albo stosownym zaświadczeniem o stanie prawnym nieruchomości wynikającym ze zbioru dokumentów, mapą nieruchomości sporządzoną według zasad obowiązujących przy oznaczaniu nieruchomości w księdze wieczystej oraz wyciągiem z ewidencji gruntów. Powinniśmy także wskazać upływ odpowiedniego okresu czasu, opisać wszelkie okoliczności świadczące o tym, iż władamy daną nieruchomością jak właściciel, powołać świadków na tą okoliczność i dołączyć wszelkie dokumenty o tym świadczące. Koszt wniesienia takiego wniosku wynosi 2000zł.

Autor artykułu Artykuł powstał dzięki informacjom od Zespołu firmy Versus (www.Versus24.pl) - zajmującej się obsługą finansową przedsiębiorców.