Co trzeba wiedzieć o więźbie dachowej? Budujemy dom cz. V

Więźba

Kiedy wykonujemy pracę więźby dachowej pamiętajmy, że podstawowym elementem są wiązary dachowe. Istnieje kilka rodzajów:

- Wiązary krokwiowe – jest to najprostszy wiązar o rozpiętości do 6,0m. Na belce wiązarowej oparte są dwie krokwie, które mają za zadanie przenieść siły ściskające i zginające czyli inaczej mówiąc naprężenia.

1-     belka wiązarowa

2-     krokiew

- Wiązary jętkowe – jego objętość to 9,0 m. Złożony jest z krokwi, które przenoszą naprężenia zginające i ściskające oraz poziomej poprzeczki (jętki) która przenosi  naprężenie ściskające. Nie jest powiedziane, że nie może być oparty na belkach wiązarowych czy na ścianie za pośrednictwem belki oczepowej lub murłaty.

1-     belka wiązarowa

2-     krokiew

3-     jętka

- Wiązar płatwiowo-kleszczowy – jest to najczęściej spotykany wiązar , który stosowany jest przy większych rozpiętościach. Konstrukcje stosuję się w zależności od rozstawu podpór czyli jedno-, dwu, i trój- i więcej stolcowe. Krokwie te mają za zadanie przenieść obciążenie z pokrycia dachowego, płatwie służą jako podpory dla krokwi i ułożone są wzdłuż więźby dachowej, miecze natomiast usztywniają ją w kierunku podłużnym i jednocześnie zmniejszają rozpiętość płatwi. Stolce (słupki) przekazują obciążenie z płatwi pośrednich na strop poddasza natomiast kleszcze stanowią usztywnienie więźby w kierunku poprzecznym.

1-     belka wiązarowa

2-     krokiew

3-     kleszcze

4-     miecze

5-     stolec (słupek)

6-     płatew pośrednia

- Wiązar wieszarowy- inaczej mówiąc dachowy, to rozwiązanie jedno lub dwuwieszakowe. Element rozciągany (wieszak) dźwiga kilka par krokwi za pośrednictwem płatwi. Taki sposób stosuje się przy rozpiętości 8,0 m. jeżeli rozpiętości są większe konieczne jest zastosowanie dodatkowych krzyżulcy i większej liczby wieszaków.

1-     ściąg

2-     zastrzał

3-     wieszak

4-     płatew kalenicowa

5-     płatew stopowa

6-     krokiew

7-     miecz

Jakie drewno na więźbę?

Kategorycznym błędem jak często się pojawia przy budowie więźby to użytkowanie niesuszonego oraz niesruganego drzewa. W efekcie mogą wystąpić szkody takie jak:

- drewno o wilgotności powyżej 30% (świeżo ścięte drzewo) ma o 60-75% mniejszą wytrzymałość na zginanie niż drewno wysuszone (wilgotność powyżej 18%)

- kiedy drewno schnie kurczy się, skręca i wysycha. Stabilność uzyskują dopiero wtedy gdy wilgotność jest mniejsza niż 14%

-  wilgoć z drewna może spowodować iż wniknie ona w wełnę mineralną co spowoduje obniżenie właściwości izolacyjnych.

- kiedy mamy do czynienia z domem szkieletowym, szkielet drewniany jest obudowany ze wszystkich stron izolacją i materiałami wykończeniowymi. Kiedy drewno nie ma możliwości wyschnięcia ulega zaparzeniu, zatem mogą się na nim rozwijać pleśnie i grzyby.

Najlepszym gatunkiem drewna na elementy konstrukcyjne budowy domu to sosna lub świerk (na elementy niekonstrukcyjne) Tarcica sosnowa jest wytrzymała, sprężysta, miękka i łatwo poddaje się obróbce. Tarcica sosnowa świerkowa znacznie trudniej się obrabia ponieważ ma mniejszą sprężystość.

Suszenie drewna

Pamiętajmy o tym aby drewno które użyjemy nie miało żadnych wad tj. pęknięcia, chore sęki. Wady które są dopuszczalne to: ślady zarobaczenia, sinizna, zgnilizna, oblina, sęki, pęknięcia, krzywizna, nieprostopadłość. Najlepszym rozwiązaniem będzie zastosować na konstrukcję szkieletu drewnianego tarcicę klasy K27. Wiadome jest, że im większa cyfra w oznaczeniu, tym drewno jest bardziej wytrzymalsze. Najlepiej będzie jeśli drewno suszone jest naturalne, bo właśnie wtedy osiąga odpowiednią wilgotność, czas trwania takiego suszenia to dwa lub trzy sezony, gdzie powinno się to odbywać w suchych, przewiewnych miejscach. Drewno suszy się w wysokiej temperaturze w specjalnie zamkniętych komorach. Prawidłowa wilgotność drewna konstrukcyjnego to nie więcej niż 20 % jeśli elementy będą obudowane oraz nie więcej niż 23% jeśli elementy będą na otwartym powietrzu.

Impregnacja

Najważniejsze jest by drewno było  zaimpregnowane. Jest kilka rodzajów impregnacji tj. ciśnieniowa, dyspersyjna lub kąpieli długotrwałej, ale to właśnie metoda impregnacji ciśnieniowej jest najbardziej skuteczna. Samemu również można impregnować natryskując, malując bądź stosując kąpiel krótkotrwałą. Drewno klejone warstwowo ma bardzo dużą wytrzymałość, nie wypacza się, jedynym minusem jest duży koszt. Element sklejony z kawałków drewna klasy K27 ma wyższą klasę (co najmniej o klasę wyższą ).

Zobacz także inne artykuły z cyklu "Budujemy dom" :

- Na co zwrócić uwagę przy wyborze działki budowlanej? Budujemy dom cz. I

- Co powinniśmy wiedzieć o stawianiu fundamentów? Budujemy dom cz. II

- Jak zrobić izolacje fundamentu? Budujemy dom cz. III

- Jak oddzielamy kondygnacje? Budujemy dom cz. IV

- Co trzeba wiedzieć o więźbie dachowej? Budujemy dom cz. V