Czym zastąpić stare, eternitowe pokrycia dachowe budynków mieszkalnych

Jeszcze niedawno eternit uznawano za materiał idealny. Tani, odporny na ścieranie, ogniotrwały, o dobrych właściwościach izolacyjnych, traktowany był jako inwestycja zabezpieczająca dobre wykończenie domu na co najmniej wiele dziesięcioleci. Niestety, badania naukowe wykazały, że użyte włókna azbestowe mogą powodować znaczące szkody dla zdrowia. Przez zanieczyszczone nimi powietrze dostają się trwale do płuc i powodują rozwój raka oraz innych poważnych chorób układu oddechowego. Zaliczenie azbestu do dziesięciu najgroźniejszych materiałów zanieczyszczających Ziemię i wprowadzenie obowiązku jego usunięcia było w tej sytuacji jedyną sensowną decyzją. Wiąże się ona jednak z dużymi obciążeniami finansowymi dla właścicieli domów. Na szczęście można je zredukować dzięki programowi dofinansowania prac remontowo-modernizacyjnych, który opiera się na przyznawaniu bezzwrotnych dotacji na wymianę eternitu. W jego ramach, w ciągu najbliższych czterech lat ma zostać wydatkowana przez samorządy kwota 87 mln zł! Warto więc z tej opcji skorzystać i metodycznie podejść do problemu usunięcia tego szkodliwego materiału.

Przede wszystkim należy zacząć od sprawdzenia w urzędach gminy lub miasta, czy znalazły się one wśród jednostek samorządowych, oferujących dotacje z „Ogólnopolskiego programu finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest na lata 2019–2023”. Jeśli tak, możliwe jest pozyskanie środków finansowych w wysokości od 40% do 100% wartości inwestycji. Następnie należy spełnić szereg formalności. Powinno się zgłosić prace do starostwa powiatowego, właściwego terenowi organu nadzoru budowlanego, inspektoratu pracy i sanitarnego a na koniec zatrudnić wyspecjalizowaną ekipę. 

Czytaj również: Rodzaj dachu i wybór odpowiedniego formatu blachodachówki

Wymiana dachu nie może być wykonywana samodzielnie – warunkiem zawsze jest prowadzenie prac przez firmę, która zdemontuje dach przy zachowywaniu rygorów maksymalnie ograniczających rozpylanie włókien azbestowych. Przed położeniem nowego materiału należy też usunąć starą papę i sprawdzić stan więźby dachowej. Jeżeli konstrukcja jest przegnita, zagrzybiona czy zaatakowana przez szkodniki – ją również trzeba wymienić. 

Wybór nowego materiału zamiennego dla eternitu nie jest oczywisty. Z pokryć o klasycznym wyglądzie, inwestorzy często wybierają blachodachówki. Za takim rozwiązaniem przemawia ich niska cena i waga pozwalająca na montowanie bez istotnych zmian w konstrukcji dachu. Problemem jest jednak mała trwałość pokrycia blaszanego i przede wszystkim – jego podatność na korozję. Fakt ten wpływa na późniejsze użytkowanie dachu, a przecież najbardziej pożądany jest taki, który nie wymaga częstej wymiany elementów i zabiegów konserwacji. 

Do jednych z największych minusów blachodachówek zaliczyć też należy ich słabą izolacyjność. Wszelkie dźwięki związane np. z opadami deszczu będą słyszalne w pomieszczeniach a nadmierne nagrzewanie i wychładzanie się wnętrz może zostać zniwelowane tylko poprzez zastosowanie drogich materiałów ociepleniowych. Te ograniczenia skłaniają właścicieli domów do wyboru dachówek ceramicznych lub cementowych, czyli materiałów trwalszych o szerokim spektrum korzystnych właściwości, nawet jeśli jednorazowy koszt wymiany pokrycia dachowego jest wyższy i związany z potrzebą wzmocnienia konstrukcji więźby dachowej.

Inwestycja w dachówki ceramiczne zapewnia komfort użytkowania przez wiele lat. Potwierdzeniem tego jest udzielanie przez producentów długich okresów gwarancyjnych. Na przykład CREATON Polska udziela aż do 50 lat ochrony na swoje produkty. Jest to jedna z najdłuższych gwarancji na dachówki ceramiczne na rynku. Inwestorzy decydujący się na takie pokrycie doceniają także wyjątkową odporność na warunki atmosferyczne, uszkodzenia mechaniczne i destrukcyjne działanie czasu. Dachówki mają doskonałe właściwości izolacji cieplnej i akustycznej. Zapobiegają też, bardziej niż inne pokrycia, gromadzeniu się wilgoci wskutek skraplania pary wodnej wewnątrz domu. To zmniejsza prawdopodobieństwo zagrzybienia ścian. 

Ponadto dzięki swojej konstrukcji wygodnie się je układa i bezproblemowo wymienia pojedyncze elementy. Pasują do dachów o różnorakim stopniu nachylenia oraz zapewniają jego maksymalną szczelność. W przypadku tego produktu inwestorzy mają do wyboru bogaty wachlarz kształtów i kolorów wersji angobowanej lub glazurowanej, co umożliwia uzyskanie wyjątkowo atrakcyjnego efektu wizualnego na dachu. Nie bez znaczenia (zwłaszcza w obliczu obecnej wiedzy o eternicie) są też ich walory ekologiczne. Wypalane z całkowicie naturalnych surowców, są absolutnie nieszkodliwe dla organizmu i nadają się w 100 % do recyklingu. 

Dachówki cementowe pod względem jakości, trwałości, szczelności i właściwości izolacyjnych nie odbiegają zasadniczo od ceramicznych.  A przystępna w stosunku do klasy produktu cena sprawia, że miłośnicy tradycyjnych i solidnych dachów chętnie je wybierają. Są przyjazne dla środowiska, ponieważ do ich wypalania używa się niedużej ilości energii i powstają z naturalnych materiałów – piasek kwarcowy, cement portlandzki, barwniki. Największe różnice widoczne są w wadze, strukturze powierzchni i kolorystyce obu rodzajów dachówek. Cementowe są nieco lżejsze, bardziej porowate i występują w mniejszej gamie barw niż ceramiczne. Bez problemu w ofercie producentów znajdziemy zarówno klasyczne, jak i nowoczesne kształty – w ofercie marki CREATON, klasyczne to dachówki GOTEBORG i HEIDELBERG, a dachówka nowoczesna to płaski KAPSTADT. Jednak niższa cena, w porównaniu do dachówek ceramicznych, sprawia, że dachówki cementowe niejednokrotnie stanowią optymalny wybór w zakresie ciężkich pokryć dachowych.

Przed ostateczną decyzją o wyborze nowego pokrycia dachowego warto jeszcze zasięgnąć opinii specjalistów. Eksperci doradzą, jaki materiał będzie najbardziej odpowiedni do danej konstrukcji i kąta nachylenia dachu oraz do budowlanych wytycznych zgodnych z miejscowym planem. Warto postawić na jakość. Najważniejsze jest, żeby nowy dach był nie tylko okazały i elegancki, ale też ekologiczny i trwały, tak by za jakiś czas nie przechodzić tego kosztownego procesu od nowa.