Design w architekturze wnętrz

 
Podczas wiosennej edycji Targów Mieszkań i Domów 2013 organizowanych przez Nowy Adres, w Poznaniu i we Wrocławiu odbędą się spotkania z architektem Tomaszem Osięgłowskim, współwłaścicielem pracowni Ultra Architects, który wystąpi w roli eksperta portalu nieruchomości rynku pierwotnego DOPOZNANIA.PL.

Temat: Nie kupuj kąta w worku, czyli na co warto zwrócić uwagę przy zakupie mieszkania lub domu powinien szczególnie zainteresować odwiedzających Targi, rzadko bowiem kupujący nieruchomości mieszkaniowe mają okazję spojrzeć na swój zakup oczami architekta. Pracownia Ultra Architects prowadzona przez Tomasza Osięgłowskiego i Marcina Kościucha znana jest miedzy innymi z czynnego zaangażowania w ochronę przestrzeni miejskiej przed niszczącą falą termomodernizacji, która nadal przelewa się przez Polskę. Dziś zapraszamy na rozmowę, która jest obiecującym wstępem do tych spotkań.

Czytaj również: Mozaikowe obrazy

DOPOZNANIA.PL: Gdzie chciałby mieszkać architekt?

Tomasz Osięgłowski: W mieście. Choć szczerze powiedziawszy, odpowiedź nie jest taka prosta i jednoznaczna. Lubię miasto i cenię sobie mieszkanie w mieście. „W mieście” może jednak znaczyć wiele i można zadać kolejne pytanie, gdzie w mieście. Jestem zwolennikiem życia w ramach małych społeczności lokalnych. Takich, w których każdy każdego zna, gdzie ma się swoje ulubione sklepiki, sąsiadów do odwiedzenia i park czy boisko w zasięgu ręki, żeby pograć w piłkę. To oczywiste, że istotnym swego rodzaju załącznikiem do mieszkania bądź domu jest otoczenie, w jakim się znajduje. Ważne jest nie tylko bezpośrednie otoczenie budynku, ale i cała dzielnica.  Dla mnie mieszkać w mieście, to mieć na wyciągniecie ręki wszystkie jego atrakcje i udogodnienia. Mam świadomość, że moje obecne preferencje w dużej mierze są jednak uwarunkowane fazą życia, w której się znajduję. Mam małe dziecko, oboje z żoną pracujemy na Starym Mieście, jest nam wygodnie w centrum i pewnie będzie tak jeszcze przez wiele lat. W przyszłości chciałbym jednak oddalić się od miasta i zamieszkać w domu jednorodzinnym. Zdaję sobie jednocześnie sprawę, że to nie tylko mój plan, i że postępująca suburbanizacja polskich miast może mieć negatywne dla nich skutki. A przecież duże miasta, w tym Poznań, Wrocław i wiele innych mają jeszcze ogromny potencjał w ramach swoich granic. Jest mnóstwo wolnej i wysokojakościowej przestrzeni, którą można, a nawet czasem należałoby „dogęścić”.  Wykorzystywanie wolnych kwartałów w mieście ma między innymi tę zaletę, że do dzielnic wprowadza się nowych lokatorów i nowe funkcje. A w różnorodności tkwi chyba sedno urody miasta. Takie procesy dobrze służą lokalnym społecznościom i świetnie wpływają na jakość przestrzeni w tych miejscach. Nie można jednak zapominać, że jak każde działanie urbanistyczne, wymagają dobrych, przemyślanych i kompleksowych projektów - zarówno infrastrukturalnych, jak i tych urbanistycznych i architektonicznych. 

DOPOZNANIA.PL:  Jak wygląda kwestia urbanistyki na współczesnych osiedlach?

Tomasz Osięgłowski: Z tym bywa różnie. Są osiedla wzorcowe, ale i niestety takie, gdzie o istotnych standardach zapomniano. Pamiętajmy, że same przepisy nie są wystarczającym sposobem określenia parametrów dobrej urbanistyki. Są na szczęście stare dobre standardy opisane w literaturze, zrealizowane w wielu miejscach w Polsce, na których można się wzorować. Są także świetne, nieco młodsze przykłady urbanistyki niektórych osiedli z wielkiej płyty – trochę to skrajność, ale jednak.  Ważne są np. przekroje ulic. Dobra i wygodna szerokość jezdni, wygodny pas chodnika, rozdzielenie zielenią. Ścieżki rowerowe. Dobra wysokość zabudowy, usługi w parterach. No i proporcje zabudowy do przestrzeni wolnej. Zobrazuję to może używając muzycznego porównania: tak jak cisza jest elementem muzyki, tak wolna przestrzeń jest elementem dobrej urbanistyki. Wolna nie oznacza nieograniczona i niezagospodarowana. 

Czytaj również: Wrocławskie murale

DOPOZNANIA.PL:  Wspomniałeś o wielkiej płycie. Czy jest skazana na rozbiórkę, czy można z nią coś zrobić? 

Tomasz Osięgłowski: Osiedla z wielkiej płyty powstały w specyficznym okresie po to, by zrealizować potrzeby mieszkaniowe rozwijającego się kraju. A dziś nadal mieszka w nich ogromna liczba Polaków. Podlegają one powolnej modernizacji i mieszczą nierzadko silne i aktywne wspólnoty mieszkaniowe. Nie sądzę, by miały w najbliższym czasie ulec rozbiórce. Póki ich stan techniczny będzie dobry, będą pełniły swoją funkcję. Są co prawda w Europie przykłady rozbiórki takich blokowisk, ale jest to proces ogromnie kosztowny i na dziś w Polsce wydaje się ekonomicznie i społecznie nieuzasadniony. Inną kwestią jest następujący w całym kraju proces niszczenia największych osiągnięć polskiego modernizmu. W naszym regionie Europy, bo dotyczy to nie tylko Polski, powstało wiele wybitnych budynków, o które moim zdaniem trzeba dbać jak o ślady naszej materialnej historii i tożsamości. Wiele z nich nie doczekało się jeszcze wpisu do rejestru zabytków, ponieważ modernizm niekoniecznie powszechnie jest uważany za wartościowy. Często bywa niestety tak, że wspólnoty mieszkaniowe uruchamiając konieczny proces termomodernizacji swoich budynków, doprowadzają do tego, że cenne obiekty znikają pod nieudolnie zrobionym ociepleniem i pastelowymi kolorami. O tym się na szczęście już u nas sporo dyskutuje i pisze. Przykładem jest ciekawy artykuł Filipa Springera pt. ”Pasteloza - opis przypadku”, który pojawił się ostatnio w „Polityce”. Ogromną pracę w zakresie dokumentowania, analizy i publikowania osiągnięć polskiego modernizmu wykonuje także fundacja Centrum Architektury. Ultra Architects parę lat temu w czynie społecznym wykonała projekt termomodernizacji takiego budynku na poznańskich Ogrodach. Uratowaliśmy przed zniszczeniem elewację przepięknego budynku autorstwa prof. Węcławskiego. Wtedy była to praca wręcz pionierska. To miał być nasz manifest. Dziś satysfakcją jest fakt, że po kilku już latach ta właśnie praca jest przytaczana jako wzorcowy przykład dobrej termomodernizacji. 

DOPOZNANIA.PL: Co według Ciebie jest najważniejsze w procesie projektowym?

Tomasz Osięgłowski: Dialog. Czy jest to dom jednorodzinny, osiedle takich domów, budynek wielorodzinny czy szpital zaczynamy zawsze tak samo. Zbieramy dane i rozmawiamy. Są rozmowy z klientem, użytkownikami, mieszkańcami, ale ważne są też te niekończące się dyskusje w naszym zespole, w biurze. Rozmawiamy o wszystkim, co może być istotne dla projektu. Każdy przywołany aspekt zadania, jakaś sprzeczność w danych, jakiś detal w sąsiedztwie może być ważny. Równocześnie przeprowadzamy wszelkie analizy architektoniczno–urbanistyczne czy inżynierskie. To oczywiste. Ale to właśnie w rozmowie pojawiają się elementy, które pozwalają nam mieć poczucie, że nie pominęliśmy czegoś istotnego dla danego projektu. Na przykład w przypadku projektu w Brodnicy (osiedle domów jednorodzinnych) już podczas pierwszej rozmowy doszliśmy do w sumie oczywistego wniosku, że skoro jest to osiedle pod lasem, na wsi, to architektura, jej gęstość, niezwartość musi oddawać charakter okolicy. Ale już następny wniosek nie musiał być taki oczywisty. W rozmowie bowiem zrodziło się przekonanie, że mimo podmiejskiego charakteru tego osiedla, istotne będzie zaprojektowanie nie tylko domów, ale także odpowiednio staranne opracowania detali ogrodzenia, wspólnej zieleni, kameralnego oświetlenia przy drodze, bram i furtek. Choć podmiejskość kusiła, by tego nadmiernie nie określać - zostawić to właścicielom na później albo może w ogóle tych posesji nie ogradzać. Doszliśmy jednak do wniosku, że dobra jakość takich detali wyznacza też dobry standard dla przyszłych inwestycji w tym rejonie, wpływając wprost na jakość przestrzeni publicznej. 

Pracownia Ultra Architects została założona w 2004 roku przez Tomasza Osięgłowskiego i Marcina Kościucha. Ultra Architects w swoim portfolio mają projekty i realizacje budynków oraz obiektów o różnorodnym charakterze i skali. Od domów jednorodzinnych, przez budynki wielorodzinne, po obiekty użyteczności publicznej o funkcji biurowej, sportowej, rehabilitacyjnej i inne. W roku 2009 zostali laureatami prestiżowej nagrody „European 40 under 40” i znaleźli się pośród czterdziestu najlepiej zapowiadających się młodych europejskich architektów. Mają na koncie nagrody w kilku konkursach architektonicznych, w tym I miejsce w zamkniętym konkursie na „Dom, w jakim chciałbym zamieszkać” zakończonym projektem i realizacją oraz I miejsce ex aequo w konkursie architektoniczno-urbanistycznym na zespół mieszkaniowy położony na narożniku ulic Szyperskiej i Estkowskiego w Poznaniu (we współpracy z Pawłem Handschuhem). Ich projekty i realizacje publikowane były w polskiej i międzynarodowej prasie architektonicznej i portalach internetowych oraz w ramach programów telewizyjnych. Najmniejszy zaprojektowany przez nich dom ma powierzchnię 6 m2 i powstał dla najmłodszego w ich historii inwestora - 6-cio letniej Mai. Do najnowszych realizacji  architektów z Ultra Architects należą: projekt wnętrz biur dla firmy Allegro w Poznaniu, Centrum Rehabilitacji i Sportu z basenem sportowym i hydroterapią w Bydgoszczy oraz malowniczo położony dom nad morzem w Pobierowie.

Nie kupuj kąta w worku, czyli na co warto zwrócić uwagę przy zakupie mieszkania lub domu.Tomasz Osięgłowski, Ultra Architects - ekspert DOPOZNANIA.PL16 lutego 2013r.,

Targi Mieszkań i Domów, Hala nr 3 MTP, Poznań2 marca 2013 r.

Targi Mieszkań i Domów, Hala Stulecia, Wrocław