Dlaczego membrana dachowa jest tak ważna w pokryciu dachu?

Dach zabezpieczony papą lub nieprzepuszczalnym tworzywem sztucznym dobrze chroni przed zawilgoceniem z zewnątrz, ale zarazem nie przepuszcza pary wodnej gromadzącej się wewnątrz budynku. Z kolei paroprzepuszczalne ocieplenie wykonane na przykład z wełny mineralnej jest mało odporne na przeciekanie wody opadowej przez połać dachową. „Złotym środkiem” w tej sytuacji jest pokrycie konstrukcji membraną dachową, która doskonale łączy oba parametry. Jednak by membrana długo i właściwie spełniała swoje funkcje, podczas jej wyboru należy zwrócić uwagę na istotne cechy. Co zatem świadczy o odpowiednich właściwościach membrany dachowej?

Wytrzymałość i gramatura

Membrany dachowe układane pod połaciami dachowymi, podczas montażu bardzo często narażone są na uszkodzenia mechaniczne. Z tego powodu powinny mieć odpowiednią wytrzymałość, która zależy głównie od masy. Z reguły im wyższy jest jej wskaźnik, tym większa też jest odporność zarówno mechaniczna, jak i na zawilgocenie. 

Czytaj również: Ceramiczne akcesoria na dach - kominki, jak wybrać właściwy?

Z drugiej strony ich ciężar powinien być uzależniony przede wszystkim od tego, czy membrana ma być kładziona bezpośrednio na krokwiach czy na pełnym deskowaniu. Dlatego też nie może ona być zbyt ciężka. Na ogół dostępne są membrany o masie 100-360 g/m2. Im lżejsze (i tańsze), tym bardziej są narażone na  uszkodzenia podczas montażu, co może skutkować przeciekaniem dachu, z kolei cięższe są bardziej wytrzymałe, ale znacznie obciążają konstrukcję. Wybór powinien być więc dostosowany do rodzaju dachu i indywidualnych potrzeb.

Wodoszczelność

Kolejną istotną cechą membran jest ochrona przed przeciekaniem. Według obecnych norm, za wystarczający uznaje się poziom wodoszczelności membrany na poziomie W1, co oznacza, że membrana nie traci szczelności po poddaniu jej ciśnieniu 200 mm słupa wody przez czas 2 h. W praktyce jednak może się to okazać zbyt mało, gdyż membrany – jak każdy materiał budowlany – w toku eksploatacji budynku ulegają stopniowemu zużyciu, tracąc swoje właściwości. 

Dlatego też zalecane jest raczej stosowanie membran o większej wytrzymałości – do 500 mm słupa wody – szczególnie w przypadku terenów, na których można spodziewać się większych opadów – obszary górskie, nadmorskie. 

Istotny jest również kąt nachylenia dachu – im jest większy, tym membrana może być cieńsza. W przypadku dachów o małym nachyleniu wskazana jest wyższa odporność, gdyż woda opadowa ścieka z nich wolniej, a śnieg zalega na nich dłużej. Przykładem takiej membrany może być CREATON QUATTRO Longlife 360 Extra. Posiada wyróżniającą na rynku gramaturę 360 g/m2 i możliwość zastosowania na dachu o minimalnym kącie nachylenia wynoszącym już 7°. 

Czytaj również: Kwadratowa płytka dachowa imitująca łupek - nowoczesność i prostota w jednym

Duże znaczenie ma też wyposażenie membran w paski klejące, które uszczelniają przed przeciekami styki ich połaci, na przykład gama membran dachowych CREATON Extra: DUO 150 Extra, TRIO 210, TRIO 270 Extra i QUATTRO 360 Extra lub możliwość zgrzewania ze sobą poszczególnych fragmentów membrany, jak wspomniana już wcześniej CREATON QUATTRO Longlife 360 Extra.

Paroprzepuszczalność i czynniki atmosferyczne

Przepuszczalność pary wodnej w przypadku membran dachowych określana jest współczynnikiem Sd, którego wartość im jest niższa, tym oznacza lepszą jakość membrany. Spełniany przez większość membran dostępnych na rynku wymóg posiadania współczynnika Sd ≤ 0,2 oznacza, że materiał stawia taki sam opór parze wodnej jak 20-centymetrowa warstwa powietrza. W praktyce pożądane jest jednak, żeby wartość ta była jeszcze niższa. Za optymalny dla typowego domu jednorodzinnego współczynnik uznaje się Sd ≤ 0,04-0,05. Membrany spełniające ten warunek można kłaść bezpośrednio na ocieplenie, nie pozostawiając szczeliny wentylacyjnej, bez ryzyka zagrożenia degradacją warstwy ocieplającej przez gromadzącą się wilgoć z wnętrza domu. 

Przy wyborze rodzaju membrany dachowej należy pamiętać również o warunkach termicznych. Grubość i struktura membrany powinna być w miarę możliwości dopasowana do rocznej amplitudy temperatur letnio-zimowych w danej okolicy, czy też do ekspozycji na promieniowanie słoneczne, koloru połaci dachowych i rodzaju pokrycia. Od tych czynników zależy bowiem nagrzewanie się konstrukcji dachowej w słoneczne dni. 

Większość membran posiada odporność na temperaturę od -40°C do +90°C. O ile w naszym klimacie wartość dolna jest zupełnie wystarczająca, ta górna już niestety nie. Dach pokryty na przykład blachodachówką w lecie potrafi nagrzać się nawet do 150°C. By zapewnić odpowiednią trwałość membrany w takich warunkach, trzeba zastosować skuteczną wentylację szczelin powietrza, a najlepiej dodatkowo zainwestować w membrany o większej odporności temperaturowej. 

Trzeba też pamiętać, że membrany dachowe są wrażliwe na działanie promieni UV. Dlatego też w przypadku większości  membran podczas kładzenia, należy unikać ich dłuższego eksponowania na promienie słoneczne i starać się w miarę szybko je pokryć. Z reguły taka wytrzymałość wynosi 3 miesiące, wyjątkiem są na przykład wysokiej jakości membrany w ofercie CREATON. Dla membran CREATON TRIO 210 Longlife Extra oraz CREATON QUATTRO Longlife 360 Extra wynosi ona aż 4 miesiące, a w przypadku membrany CREATON TRIO 270 Longlife Extra jest dożywotnia.

Co więcej, jeżeli promienie uszkodzą tylko fragment membrany, trzeba wymienić ją całą, gdyż proces skutkujący ostatecznie jej zniszczeniem będzie postępował, nawet gdy zostanie ona już zacieniona. Bardzo ważne jest też, by membranę chronić przed promieniowaniem UV z każdej strony. Przede wszystkim ma to znaczenie w sytuacji, gdy pewne działania budowlane wykonujemy w późniejszym czasie, na przykład wykańczamy poddasze. Planując rozłożenie etapów budowy, warto rozważyć wtedy zakup membrany o podwyższonej odporności na promienie UV. 

Montaż

Wybór optymalnej membrany dachowej zależy także od kształtu i powierzchni dachu – im większa jego złożoność, tym proces kładzenia membran i ich łączenia jest bardziej skomplikowany. Dlatego też taką decyzję powinno się skonsultować zarówno z architektem budynku, jak i z doświadczonym dekarzem, który najlepiej będzie wiedział, kiedy zastosować powłokę z PVC, a kiedy innego rodzaju; w jakich warunkach zdecydować się na klejenie, a w jakich na termozgrzewanie, jak ją układać w miejscach, gdzie zamontowane będą okna dachowe, itp. 

Jakkolwiek samo położenie membrany wydaje się z pozoru czynnością prostą, to warto zauważyć, że najdrobniejszy błąd w montażu może spowodować przenikanie wody do konstrukcji dachowej i jej stopniową degradację. Naprawa takiej wady może wymagać nawet generalnego remontu dachu. Dodatkowo wszelkie drobne uszkodzenia muszą zostać naprawione przy użyciu specjalistycznych taśm zapewniających pewne połączenia. Dlatego też – zwłaszcza przy niewielkim praktycznym doświadczeniu budowlanym inwestora – lepiej zdać się na pomoc fachowca, który nie tylko odpowiednio położy membrany, ale też doradzi, jaki produkt będzie optymalny.

Mnogość wariantów membran dostosowanych do różnego rodzaju zadaszeń oraz ich coraz lepsze parametry techniczne sprawiają, że to rozwiązanie cieszy się dużą popularnością i obecnie praktycznie dominuje, jeśli chodzi o wstępne krycie dachu. Montaż odpowiednio dobranej membrany jest dobrą inwestycją gwarantującą bezawaryjną eksploatację dachu przez długie lata.