Dobieramy odpowiedni próbnik napięcia

Elektryka wysokiej próby. 

Wynaleziona w 1910 r. prosta lampa wyładowcza w postaci dwóch elektrod umieszczonych wewnątrz pojemnika z gazem szlachetnym stanowi do dziś skuteczny sposób na określenie, czy w sprawdzanym elemencie występuje napięcie elektryczne. Prostota działania nie wyklucza miejsca na innowacje – jakie udogodnienia dla elektryków oferuje obecnie rynek?

Czytaj również: ABC instalacji, czyli jak układać przewody elektryczne

Wkrętak nie tylko z nazwy

Najprostszym – zarówno w konstrukcji, jak i w sposobie działania – typem próbnika napięcia jest wkrętak z lampką neonową umieszczoną w półprzezroczystej rękojeści. Urządzenia tego typu znajdziemy w każdym sklepie elektrycznym i markecie DIY, ich ceny wahają się w okolicach od kilku do kilkunastu złotych. Ponieważ proste próbniki wkrętakowe przeważnie rozpoznają napięcie do 250 V, służą głównie do pomiaru napięcia w gniazdkach i na przewodach urządzeń elektrycznych. Zaletą wskaźników o mniejszym zakresie (220-250 V) jest to, iż jesteśmy w stanie w miarę dokładnie określić istnienie konkretnego napięcia w badanym elemencie. Jeśli w przewodzie będzie jednak płynąć napięcie niższe, próbnik nie pokaże nic, dlatego dobrym pomysłem jest zdecydowanie się na narzędzie o większym zakresie, np. 110-250 V. Ostrze wkrętaka, poprzez opornik o rezystancji kilku megaomów oraz miniaturową lampkę neonową, połączone jest ze skuwką. Dotknięcie skuwki palcem powoduje uziemienie jednej z elektrod, co w momencie kontaktu ostrza z punktem znajdującym się pod napięciem skutkuje zaświeceniem się neonówki.

Niestety, standardowo produkowane próbniki wkrętakowe posiadają jeden zasadniczy minus – nie do końca są one… wkrętakami. Ze względu na niskiej jakości elementy stalowe, narzędzia tego typu ograniczają się jedynie do funkcji pomiarowej. – Profesjonalny elektryk potrzebuje rozwiązań nie tylko gwarantujących sprawność i bezpieczeństwo prac, ale też wszechstronnych, pozwalających ograniczyć miejsce w torbie narzędziowej. Rozwiązaniem spełniającym podwyższone wymagania jest jednobiegunowy próbnik napięcia SoftFinish, który służy do identyfikacji napięcia w zakresie 110-250 V. Trzon narzędzia wykonano z całościowo hartowanej i niklowanej stali chromowo-wanadowo-molibdenowej, dzięki czemu może służyć jako wkrętak nawet przy intensywnym, profesjonalnym zastosowaniu – np. montażu instalacji elektrycznej na całym obiekcie. Ergonomiczna rękojeść SoftFinish z odpornego na uderzenia tworzywa zapewnia wygodę prac, bezpieczeństwo użytkowania potwierdzają zaś certyfikaty VDE i GS – tłumaczy Wojciech Gradowski, specjalista firmy Wiha.

Czytaj również: Przykład idzie z góry

Elektryka (i próbnika) prąd nie tyka

Rozwiązaniem idącym o krok dalej względem próbników wkrętakowych są nowoczesne, bezdotykowe wykrywacze napięcia, które pozwalają na bezinwazyjną kontrolę elementów. Urządzenia tego rodzaju pomagają m.in. określać stan przewodów zasilających, wykrywać przepalone bezpieczniki lub źle dokręcone zaciski, a także zapobiegać wkręceniu śrub w przewody elektryczne w ścianie. Niewątpliwą zaletą bezdotykowych próbników napięcia jest fakt, że kontrola odbywa się bez konieczności odłączania lub otwierania kabli, gniazd sieciowych, bezpieczników, wyłączników ochronnych czy puszek rozdzielczych, co usprawnia i przyspiesza prace instalacyjno-konserwacyjne. „Nietknięty” pozostaje również sam użytkownik – dzięki konstrukcji próbników bezdotykowych, w trakcie pomiaru nie jest wymagany przepływ prądu przez użytkownika.

Wśród dostępnych na rynku rozwiązań warto zwrócić uwagę na propozycję Wiha, która konsekwentnie projektuje i tworzy narzędzia w oparciu o konsultacje z profesjonalnymi elektrykami. Volt Detector to bezdotykowy próbnik napięcia do napięć zmiennych o szerokim zakresie od 230 do 1000 V, który umożliwia wszechstronne wykorzystanie oraz prostą obsługę. Wystarczy zbliżyć białą końcówkę do sprawdzanego detalu – jeżeli w otoczeniu 4 mm od kontrolowanego elementu czujnik wykryje napięcie wyższe niż 230 V AC, natychmiast zaświeci się czerwona dioda LED. – Próbnik do napięć Volt Detector oferuje szerokie zastosowanie – przede wszystkim tam, gdzie nie chcemy przebijać izolacji czy odkręcać zacisków. Za pomocą narzędzia jesteśmy w stanie m.in. jednoznacznie zlokalizować żyłę fazową i uziemienie w przewodach jednofazowych lub trójfazowych, a także znaleźć błąd w szeregowym połączeniu żarówek. W każdym z przypadków urządzenie spełnia surową normę bezpieczeństwa IEC 61010-1: Kategoria pomiaru CAT III 1.000 V, co oznacza ochronę przy pracy także z instalacjami o wysokim napięciu – dodaje Wojciech Gradowski.

Dobrze dobrany próbnik napięcia to prawdziwy anioł stróż każdego elektryka. Z pozoru proste urządzenia oferują dziś cały szereg funkcjonalności, które okazują się przydatne podczas zróżnicowanych prac z instalacjami elektrycznymi.