Docieplenia ścian zewnętrznych metodą lekką mokrą z zastosowaniem wełny

Ta metoda znajduje zastosowanie przy ocieplaniu ścian murowanych z cegły, pustaków ceramicznych lub betonowych, betonu komórkowego oraz przy ocieplaniu ścian betonowych prefabrykowanych lub monolitycznych. Ich powierzchnia może być pokryta tynkiem lub nie wykończona. Etapy prac dociepleniowych metodą lekką mokrą polegają – w skrócie – na przyklejeniu (lub przyklejeniu i zamocowaniu kołkami) płyt materiału izolacyjnego do zewnętrznej powierzchni ściany, pokryciu materiału izolacyjnego cienką warstwą zaprawy zbrojonej siatką, a na koniec nałożeniu wyprawy tynkarskiej.

W metodzie lekkiej mokrej jako materiał izolacyjny stosowane są płyty z twardej wełny mineralnej. Docieplenie z wełny mineralnej, było do niedawna uważane za mało ekonomiczne i stosowane w przypadkach, gdy izolacja cieplna dodatkowo spełniała funkcję izolacji akustycznej, lub gdy ocieplany budynek miał wysokość powyżej 25 metrów.

Od kwietnia 1998 roku obowiązują zmienione warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki. Między innymi zaostrzono wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej ścian budynków. Zwiększono wymagania w stosunku do ścian zewnętrznych. Dla ścian o budowie warstwowej, z izolacją cieplną z materiałów takich jak np. wełna skalna lub wełna szklana - obniżono maksymalną wartość współczynnika przenikania ciepła do 0,30 (W/mkwK). Jakie w związku z tym materiały i o jakiej grubości można obecnie stosować przy docieplaniu ścian zewnętrznych aby zostały spełnione powyższe warunki? Zmiana w przepisach spowodowała, że projektanci i inwestorzy, zaczęli stosować warstwy materiału izolacyjnego o większej grubości. W przypadku systemów dociepleń opartych na produktach z wełny mineralnej (kamiennej lub szklanej) nie ma znaczenia jak gruba jest płyta izolacyjna. Producenci zalecają zazwyczaj stosowanie podwójnego systemu mocowania - za pomocą kleju i niepalnych łączników z rdzeniem metalowym. Nie zachodzi więc obawa, że grusza warstwa, z większym ciężarem, będzie np. bardziej podatna na działanie ssące wiatru.

Analiza, jaką przeprowadziły instytucje badawcze na przykładzie około 200 budynków wielorodzinnych wybudowanych w latach 1952-1992, upoważnia do stwierdzenia, że docieplenie ścian zewnętrznych, które spowoduje obniżenie wartości współczynnika przenikania ciepła nawet do poziomu 0,30 - 0,25 W/(m 2 K), może dać realne obniżenie zużycia energii nawet o 24%. Większe oszczędności można osiągnąć tylko w przypadku szerszego, niż tylko docieplenie ścian zewnętrznych, zakresu termomodernizacji.

Czytaj również: Ocieplamy dom energooszczędnym, szarym styropianem

Obecnie, po wykonaniu docieplenia, coraz częściej inwestorzy korzystają z usług audytorów energetycznych, pomagających w ustaleniu optymalnej grubości warstwy docieplenia. To właśnie audytorzy pomagają określić optymalne warunki dla termoizolacji konkretnego budynku. Jak ważna jest ich praca niech świadczy fakt, że współczynnik przenikania ciepła to nie jedyny istotny parametr, który należy wziąć pod uwagę przy pracach termodernizacyjnych. W budynku opór cieplny nieprzezroczystych przegród zewnętrznych powinien umożliwić utrzymanie na wewnętrznych jej powierzchniach temperatury wyższej o co najmniej 1°C od punku rosy powietrza w pomieszczeniu, przy obliczeniowych wartościach temperatury powietrza wewnętrznego i zewnętrznego oraz przy obliczeniowej wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniu. Do tego dochodzą współczynniki wynikające z powierzchni otworów okiennych i drzwiowych, materiału konstrukcyjnego użytego do budowy ścian nośnych, itp.

Gwarancję wysokiej jakości robót termoizolacyjnych daje przeprowadzanie, oprócz wstępnych prac audytora energetycznego, również częściowych odbiorów robót, które powinny obejmować kolejne etapy prac ekipy wykonawczej. Przygotowanie powierzchni ścian (podłoża) pod układ ociepleniowy na wstępnie, następnie odbiór jakości mocowania do podłoża materiału termoizolacyjnego. Dalej, wykonanie warstwy ochronnej i jakość wykonania faktury elewacyjnej z masy tynkarskiej. Wygląd elewacji po pracach termomodernizacyjnych powinien być jednolity. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych mówią, że "dopuszcza się niejednolity odcień od barwy w miejscach naprawy tynku po hakach rusztowań, przy czym największy wymiar plam nie powinien być większy niż 20 cm".

Niejednokrotnie również ważne jak jakość wykonanych robót ważne są odczucia estetyczne. Walory estetyczne modernizowanych budynków w znacznym stopniu może podnieść prawidłowo opracowana kolorystyka elewacji. Ważne jest, by przed wykonaniem termomodernizacji osiedla lub jego części przeprowadzić analizę kolorystyczną całego zespołu mieszkaniowego, jego otoczenia, a nawet krajobrazu.

Jednak w istocie prac termomodernizacyjnych zawiera się dobór i zastosowanie materiałów izolacyjnych o odpowiednio wysokiej jakości. Parametry techniczne użytych materiałów w zasadniczy sposób wpływają na osiągnięte parametry izolacyjności, wygląd elewacji i na jej trwałość. Idealnym kompromisem pomiędzy ceną i parametrami technicznymi są systemy dociepleń oparte na wełnie mineralnej jako ma teriale izolacyjnym.

Wykonanie docieplenia ścian zewnętrznych w metodzie lekkiej mokrej jest proste. Przed przystąpieniem do wykonywania docieplenia powierzchnię ściany należy oczyścić z kurzu i powłok malarskich, a wszystkie odspojenia tynku skuć i wyrównać ubytki zaprawą. Robót dociepleniowych nie należy przeprowadzać podczas opadów deszczu, przy silnym wietrze lub nasłonecznieniu, w temperaturze niższej niż 5°C i wyższej niż 25°C. Płyty z wełny mineralnej łączone są na styk czołowy. Wykonanie docieplenia zaczyna się od ułożenia najniższej warstwy płyt, które opiera się na metalowej listwie cokołowej przymocowanej do muru. Wyższe warstwy układa się mijankowo, tak by ich połączenia pionowe nie tworzyły linii prostej. W metodzie lekkiej mokrej stosuje się płyty izolacji cieplnej o wymiarach 1000 x 500 mm, od niedawna zaczęto stosować płyty z wełny mineralnej o mniejszej powierzchni (1200 x 200 mm), które ze względu na mniejszą masę są wygodniejsze w montażu.

O ile oczywiste jest, że ściany zewnętrzne należy docieplać aż do górnych krawędzi ścian attykowych lub kolankowych, to należy się zastanowić, od jakiego poziomu zaczynać docieplenie w budynkach podpiwniczonych. Najczęściej docieplenie układa się od górnej krawędzi otworów okiennych piwnic, co zapewnia skutecz ne docieplenie wieńca stropu parteru. Jeśli jednak nie decydujemy się ocieplać stropu nad piwnicą, lepiej jest docieplić ściany piwnicy na całej ich wysokości ponad gruntem. Koniecznie należy docieplić zewnętrzne powierzchnie otworów okiennych. Ze względów technicznych izolacja musi tam mieć mniejszą grubość niż izolacja układana na ścianach (nie może przekroczyć szerokości ościeżnicy, lecz nie powinna być mniejsza niż 2 cm). Pozostawienie powierzchni otworów okiennych bez docieplenia może doprowadzić do pr zemarzania ściany wokół okna i pojawienia się pleśni na wewnętrznej powierzchni otworów okiennych wokół ościeżnicy.

Na warstwie izolacji wykonuje się warstwę ochronną ze zbrojonej tkaniny szklanej, którą następnie pokrywa się od zewnątrz warstwą wyprawy tynkarskiej. Obie warstwy są najbardziej narażone na niekorzystne oddziaływanie warunków atmosferycznych (np. promieniowanie słoneczne, agresywne chemicznie opady deszczu, erozyjne działanie wiatru, skurcze w wyniku obniżenia temperatury) oraz na uszkodze nia mechaniczne. W związku z tym, dla uzyskania wymaganej trwałości, warstwy te powinny być wykonane starannie, zgodnie z reżimem technologicznym zalecanym przez producenta systemu w odpowiednich warunkach atmosferycznych i terminach.

Z punktu widzenia estetyki i trwałości najistotniejsze są następujące wymaga nia:

- niedopuszczalne jest występowanie nierówności na powierzchni materiału termoizolacyjnego większe niż 3 mm.
- siatka zbrojąca powinna być napięta i całkowicie wciśnięta w masę tynkarską.
- grubość warstwy klejącej przy pojedynczej siatce powinna wynosić nie mniej niż 3 mm i nie więcej niż 6 mm.
- sąsiednie pasy siatki zbrojącej powinny być przyklejone na zakład nie mniejszy niż 50 mm w pionie i w poziomie;
- narożniki otworów okiennych i drzwiowych powinny być wzmocnione przez wtopienie fragmentów siatki zbrojącej o wymiarach 20 x 3 5 cm (pod kątem 45° do poziomu).
- siatka zbrojąca przyklejona na jednej ścianie nie może być ucięta na krawędzi narożnika - należy ją wywinąć na ścianę sąsiednią pasem o szerokości około 15 cm, w taki sam sposób należy wywinąć siatkę na ościeża okienne i drzwiowe.
- w celu zwiększenia odporności warstwy ociepleniowej na uszkodzenia mechaniczne, na wszystkich narożnikach pionowych na parterze oraz na narożnikach ościeży drzwi wejściowych i drzwi balkonowych na wszystkich kondygnacjach, należy przed przyklejeniem siatki wstawić perforowane kątowniki wzmacniające.

Przedstawione tutaj zagadnienia powinny uzmysłowić przyszłym inwestorom, że każdy obiekt powinien być traktowany indywidualnie. Zastosowanie właściwych technologii, nie zawsze powielających obiegowe opinie o kosztach, jakości i efektach pokrywa się z rzeczywistymi cechami materiałów i systemów dociepleń. Na pewno, projektowanie nowych domów i termomodernizacja już istniejących z myślą o przyszłych kosztach ogrzewania mają sens. Dla przykładu: ściana dwuwarstwowa z bloczków z betonu komórkowego o grubości 24 cm (odmiany 600), z warstwą izolacyjną z wełny mineralnej o grubości 10 cm, wyprawiona tynkiem szlachetnym na siatce pozwala uzyskać ścianę zewnętrzną o parametrze ko =0,26. Natomiast ściana trójwarstwowa z pustaków ceramicznych o grubości 28,8 cm, ocieplona wełną mineralną o grubości 12 cm, z trzycentymetrową szczeliną powietrzną i oblicowana cegłą klinkierową grubości 12 cm pozwala uzyskać ścianę zewnętrzną o parametrze ko = 0,28 (W/mkwK).

Wobec rosnących co roku cen energii opłaca się budować domy o małym zapotrzebowaniu na ciepło. Koszty ogrzewania domu są coraz wyższe. Pieniądze wydane na materiał izolacyjny zwrócą się bardzo szybko.

Czytaj również: Ocieplanie fasady wentylowanej – drewnianej ściany szkieletowej