Kryteria przyznawania dotacji unijnych na innowacje

Mimo iż największe kwoty zainwestowane zostaną w infrastrukturę transportową, to najbardziej dynamiczny wzrost wydatków nastąpi właśnie w sferze innowacyjności i wsparcia przedsiębiorców. Co to oznacza dla firm startujących w przetargach? – Wzrost konkurencyjności i zwiększenie zainteresowania innowacyjnymi technologiami – podkreśla Krzysztof Andrulewicz, prezes zarządu Skanska S.A. - Polski rynek jest bardzo konkurencyjny, ponieważ jest łatwo dostępny dla firm globalnych, międzynarodowych, ale oczywiście również dla lokalnych przedsiębiorców. Ponieważ jest także rynkiem, który w ostatnich latach i w przewidywaniach na lata kolejne daje dobre perspektywy ze względu na środki z Unii Europejskiej i pochodzące od inwestorów prywatnych, przyciąga dużą liczbę nowych firm. To z kolei wymusza na firmach starania o wzrost efektywności. Dlatego w naszej działalności sięgamy i będziemy jeszcze mocniej sięgać po najnowsze, innowacyjne rozwiązania.

Przemyślany rozwój

Głównym celem programu „Inteligentny Rozwój” jest wsparcie przedsiębiorstw na etapie zakupu niezbędnej infrastruktury produkcyjnej. Firmy będą mogły starać się o fundusze na projekty dotyczące wdrożenia wyników prac badawczo-rozwojowych, prowadzących do uruchomienia produkcji nowych wyrobów lub usług, a także o kredyty na innowacje technologiczne. Projekt zakłada więc wymuszenie na firmach jakościowych rozwiązań długofalowych, które pozwolą na optymalne wykorzystanie środków z funduszy. Takimi rozwiązaniami są m.in. technologie BIM, nowoczesne rozwiązania technologiczne na etapie planowania i projektowania przedsięwzięć np. infrastrukturalnych, czy nowoczesne materiały budowlane. Nie tylko pozwalają uniknąć wielu pułapek, które zdarzają się przy wykorzystywaniu tradycyjnych metod, ale znaczenie przedłużają żywotność powstałych projektów. Tak aby starczały nie na lata, ale na pokolenia.

Kładka z recyklingu

Nowoczesne materiały budowlane czyli jakie? Przykładem jest projekt Skanska w Gdańsku, gdzie firma dokonała modernizacji wytwórni mas bitumicznych wykorzystującej proekologiczne technologie produkcji nawierzchni dróg czy budowa wytwórni mas bitumicznych koło Elbląga – inwestycja została dofinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013. Cały proces polegał na zakupie nowoczesnej wytwórni umożliwiającej produkcję trzech typów mieszanek mineralno-asfaltowych. Innym przykładem - tym razem w Kaliszu, był remont ul. Wrocławskiej, na której zastosowano tzw. ultracienki dywaniki asfaltowy „Slurry Seal”.

- Jest to wysokiej jakości warstwa zimnego asfaltu, która umożliwia szybkie układanie. W tej technologii wiązanie masy jest tak sterowane, że po upływie od 20 do 40 minut można już nawet wznowić ruch ciężarówek. Dodatki uszlachetniające występujące w masie asfaltowej są całkowicie nieszkodliwe dla środowiska  – mówi Maciej Widerowski, Dyrektor Zespołu Projektów, Skanska.

Kolejnym przykładem stosowania nowoczesnych materiałów budowlanych jest po prostu...recykling. W myśl tej idei Skanska coraz częściej wykorzystuje przy budowie dróg mieszkankę pochodzącą z recyklingu materiału pozyskanego z rozbiórki istniejącej drogi. Następnym dobrym przykładem wykorzystania innowacyjnych materiałów jest inwestycja w ramach projektu Green Velo czyli „Trasy Rowerowe w Polsce Wschodniej” na terenie powiatu braniewskiego (gmina Frombork), gdzie wybudowana została unikalna w skali kraju kładka z żywicy termoutwardzalnej, której elementy nie ulegają korozji biologicznej ani chemicznej, są odporne na wilgoć, promieniowanie UV czy temperaturę. Ogromnym walorem tej liczącej ponad 2000 km trasy biegnącej przez wszystkie wschodnie województwa jest oczywiście jednolita asfaltowa nawierzchnia, ale największe wrażenie robi kompleksowość projektu obejmująca obok bezpieczeństwa, także jednolite i precyzyjne oznakowanie i szeroko rozbudowana infrastruktura dla rowerzystów.

Oczyść się sam

Innowacyjnie czyli także eko. Przykładami projektów najszerzej współfinansowanymi przez fundusze europejskie są modernizacje i rozbudowy istniejących oczyszczalni. Podobne projekty Skanska realizuje na terenie całego kraju: wymienić można m.in. Zakład Zagospodarowania Odpadów w Zakurzewie, Nowym Dworze koło Chojnic, Skawinie koło Krakowa oraz Paszczynie koło Dębicy. Wśród zakończonych projektów warto wspomnieć również oczyszczalnie ścieków w Jeleniej Górze, Przemyślu, Mielcu, Stalowej Woli, Tarnobrzegu, Jędrzejowie, Zagórzu oraz w Izabelinie. Po przebudowie  oczyszczalni w Gniewkowie, jej przepustowość zwiększyła się o ponad 70%. Podobny wynik osiągnęła po rozbudowie i modernizacji oczyszczalnia w Nałęczowie, dzięki innowacyjnej technologii opartej na nowoczesnym procesie trójfazowego osadu czynnego z wydzielonym procesem nitryfikacji prowadzonym w reaktorze biologicznym. Dodatkowo, nowa oczyszczalnia ścieków pracuje całkowicie automatycznie. Pracą zarządza sterownik mikroprocesorowy zapewniający automatyczne działanie procesów.

Laserem w 3D

Podczas realizacji projektów Skanska korzysta także z innych nowoczesnych technologii dostępnych dla budownictwa. Jako pierwsza firma w Polsce podjęła się zadania kompleksowego skanowania laserowego 3D. Inżynierowie na warsztat wzięli zbiornik wodny Świnna Poręba w Małopolsce, który ma chronić przed powodziami dolinę Skawy i Wisły, a więc i sam Kraków. Skanowanie laserowe 3D to metoda pomiaru, która polega na odwzorowaniu – za pomocą światła laserowego – rzeczywistego, trójwymiarowego kształtu obiektu w postaci cyfrowej.

- Było to ogromne wyzwanie, gdyż obszarowo jest to jeden z największych projektów w Polsce, który został zeskanowany - ma powierzchnię ponad 1000 hektarów – tłumaczy Aleksander Szerner, ekspert BIM w Skanska.  - Przy zastosowaniu tej metody otrzymaliśmy bardzo precyzyjny pomiar. Punkty tworzą siatkę o bokach pojedynczych centymetrów. Przy metodach tradycyjnych możemy liczyć co najwyżej na gęstość odwzorowania do kilku, kilkunastu metrów. Otrzymany obraz wygląda więc prawie jak zdjęcie – mówi Aleksander Szerner.

Tiry na tory

Mniej efektownym projektem realizowanym w 3D, ale współfinansowanym przez Unię, była realizacja nowoczesnego terminalu kontenerowego w Poznaniu-Franowie, który wykonany został na zlecenie PKP Cargo. Innowacyjność tego przedsięwzięcia to nie tylko zastosowanie m.in. sprzętu, który automatycznie odczytuje dane projektu, co wpływa na przyspieszenie pracy i zwiększenie jakości wykonywanych robót oraz precyzyjną kontrolę zużycie materiałów, a także ułatwia pracę operatora sprzętu, ale przede wszystkim efekt końcowy, czyli sam terminal, który pozwala na krótszy czas obsługi, wyższą jakość świadczonych usług i zdecydowany wzrost ilości obsługiwanych kontenerów rocznie. Tego rodzaju inwestycje przyczyniają się do ochrony środowiska i bezpieczeństwa na drogach, poprzez zmniejszenie ilości ciężarówek poruszających się po drogach, co wpisuje się w hasło trwającej od kilku lat kampanii społecznej „Tiry na tory”. Wykorzystywane w tzw. transporcie intermodalnym kontenery będą mogły pokonać większość trasy koleją, a dopiero ostatnie kilometry do końcowego odbiorcy przy wykorzystaniu tirów.

Zobaczyć, zanim się pojawi

- Stosujemy technologię BIM coraz powszechniej – we wszystkich rodzajach projektów i na wszystkich etapach ich realizacji. Technologia ta jest niezbędna w wygrywaniu i realizacji projektów – podsumowuje Aleksander Szerner. W staraniach o dofinansowanie UE wykorzystanie technologii BIM stanowi często być albo nie być decyzji o dofinansowaniu projektu. Dlaczego BIM? To koncepcja, która zrewolucjonizowała podejście do projektowania i realizacji inwestycji, czyli zarządzania projektem przed i w czasie jego powstawania.

- Upraszcza proces projektowy poprzez możliwość testowania w świecie wirtualnym rozmaitych wariantów i schematów, w celu wybrania optymalnego. Taka trójwymiarowa reprezentacja obiektu, w zestawieniach danych geometrycznych i materiałowych umożliwia ciągły i natychmiastowy dostęp do informacji o projekcie, jego kosztach i harmonogramach – mówi Aleksander Szerner. Technologię BIM Skanska stosuje zarówno w małych, jak i dużych projektach, na etapie oferowania, projektowania, wykonawstwa oraz pomiarów powykonawczych. Pozwala ona uniknąć wielu problemów i znacząco zwiększa efektywność – dodaje Aleksander Szerner.

Zdaniem Komisji Europejskiej priorytetowym dla Polski ma być oparcie rozwoju - w jeszcze większym stopniu niż wcześniej – właśnie na innowacjach. Kryteria przyznawania dotacji położą więc większy nacisk na lepszą współpracę między biznesem a naukowcami oraz między inżynierami a naukowcami, tak by innowacje mogły mieć zastosowanie w gospodarce.

Czytaj również: Deficyt fachowców w branży budowlanej - jak zatrzymać dobrych pracowników?