Montaż elementów rynnowych - decyzja o wymianie lub naprawie orynnowania

Obróbki blacharskie na dachach o prostej konstrukcji ograniczają się do umocowania pasów nadrynnowych, które zapobiegają podciekaniu wody pod pokrycie. Bardziej pracochłonne staje się odpowiednie przygotowanie dachu o skomplikowanym kształcie, z lukarnami i wklęsłymi załamaniami połaci dachu. W tych miejscach następuje kumulacja strumieni spływającej wody i zwiększenie szybkości jej przepływu, co może prowadzić do miejscowego jej wychlapywania poza koryto niżej umieszczonych rynien.

Wszelkie obróbki blacharskie wykonuje się najczęściej z ciętej i profilowanej na placu budowy stalowej blachy powlekanej. Jedynie do bitumicznych pokryć dachowych stosuje się zwykle bitumiczne elementy wykończeniowe.

Czytaj również: Wymiana orynnowania - jakie systemy rynnowe są obecnie polecane

Rynny mocuje się do połaci za pomocą rynajz (uchwytów przykręconych bezpośrednio do krokwi lub do deski okapowej). Rozstaw rynajz należy dostosować do systemu orynnowania. Uchwyty należy montować w odległości nie większej niż 15 cm od złączek na styku odcinków rynien, narożników i lei odpływowych.
Na dachach zakończonych gzymsem instaluje się także rynny z płaskim dnem. Montuje się je na uchwytach wiszących lub umieszcza na podkładkach bezpośrednio na blaszanej obróbce gzymsu.

Rynny można układać poziomo, ale lepiej nadać im niewielki spadek w kierunku odpływu. Dzięki pochyleniu uzyskuje się około 20% większą wydajność odprowadzenia wody, a rynny zyskują zdolność do samooczyszczania się.

Rury spustowe łączone z rynnami za pomocą koszy lub odpływów przelotowych, umieszcza się najczęściej na końcach prostego odcinka orynnowania. Do zmiany kierunku przebiegu rynien używa się narożników wewnętrznych lub zewnętrznych, a końce zamyka się zaślepkami. Rury spustowe mocowane są do ściany obejmami, a zmianę kierunku umożliwiają kolana o różnym kącie załamania. Niekiedy zamiast rur spustowych instalowane są łańcuchy, po których woda spływa do studzienki chłonnej. W miejscach, gdzie nie można zamocować rur spustowych, w odpływach rynien zakłada się tzw. rzygacze kierujące strumień wody z dala od ściany budynku.

Choć nie zawsze dostrzegamy ich znaczenie – rynny - chronią nasz dom i jego elewację przed zalaniem. Nieodpowiednio odprowadzana woda opadowa może przyczyniać się do rozwoju pleśni i grzybów, tak na ścianach budynku, jak i w jego wnętrzu. Regularnie przeprowadzane przeglądy są zatem najlepszą okazją do monitorowania, w jakiej kondycji znajduje się system odwodnienia dachu. – Kontrolę stanu rynien i rur spustowych zaleca się przeprowadzać przynajmniej dwa razy do roku, najlepiej na wiosnę oraz przed sezonem zimowym. Najprostszym sposobem na to jest samodzielne przeprowadzenie testu, polegającego na zatkaniu otworu odpływowego i napełnieniu rynny wodą. Obserwujmy jednocześnie, czy woda odpowiednio spływa i nie pojawiają się przecieki. Reagujmy, gdy tylko pojawią się pierwsze objawy świadczące o niesprawności systemu. Nie bagatelizujmy nawet drobnych uszkodzeń i uszczerbków, a każdą nieszczelność niezwłocznie naprawiajmy. Tylko w ten sposób sprawimy, że rynny i rury spustowe będą służyły nam przez długie lata. – radzi Anna Góral, ekspert firmy Galeco, polskiego producenta systemów rynnowych. 

… zamienię cię na lepszy model

Decyzję o wymianie lub naprawie orynnowania podejmujmy na podstawie oceny ich stanu, przewidywanego zakresu prac naprawczych i wiążących się z nimi kosztami. – Dokładnie sprawdźmy miejsca połączeń rynny i łącznika oraz połączenia rynny z odpływem i zaślepkami. Jeżeli będziemy mieć wątpliwości co do należytego stanu orynnowania, poradźmy się fachowca, on najlepiej oceni sytuację oraz ewentualnie wymieni uszkodzony element na nowy – mówi Anna Góral. Uszkodzenia orynnowania mogą mieć charakter mechaniczny lub być powodowane czynnikami atmosferycznymi. Te pierwsze powstają głównie w wyniku porywistych wiatrów czy złamanych gałęzi. Te ostatnie powodowane są z kolei korozją i niszczycielską siłą przyrody.  Pęknięte, powyginane, skorodowane i wyszczerbione krawędzie rynien i rur spustowych to zatem najczęściej występujące szkody. 

Nadszarpnięte zębem czasu

Na kondycję rynien i rur spustowych wpływają w głównej mierze: materiał, z którego zostały wykonane oraz klimat, w jakim funkcjonują. I choć producenci nieustannie udoskonalają swoje produkty, starając się wydłużyć ich okres używalności, o tyle niektórym procesom po prostu nie da się zaradzić. –  Powodów do wymiany całego systemu rynnowego może być kilka. Najistotniejszym od lat pozostaje rdza, atakująca rynny i rury spustowe wykonane ze stali, lub odkształcenia dotykające rynny z tworzywa pvc. Trzeba jednak podkreślić, że większość tego typu wad jest skutkiem nieprawidłowego lub niedbałego montażu wykonanego kilka lub kilkadziesiąt lat wcześniej. Kiedy natomiast najlepiej przeprowadzić wymianę całego systemu rynnowego? Dobrym momentem na pewno jest zmiana pokrycia dachowego na nowe lub remont elewacji. – przekonuje ekspert Galeco. 

Czytaj również: Kwadratowe systemy rynnowe - czym się charakteryzują i jakie są ich koszty

Wymiany systemu rynnowego w przyszłości unikniemy, znajdując przyczynę najczęściej występujących uszkodzeń. Nie zapominajmy również o okresowych przeglądach jego stanu technicznego. Tylko dzięki takim działaniom zapewnimy sobie  sprawne odprowadzenie wody z dachu, a orynnowanie będzie nam służyć przez wiele lat.