Od starożytności po barok – historia nurtów architektonicznych

Pośród najpopularniejszych z nich wyróżnia się nurt starożytny, romański, gotycki i renesansowy. Każdy z nich nie tylko uwodzi swoją oryginalnością, ale również – znaleźć się może w twoim mieszkaniu.

W końcu, kto powiedział, że inspiracji nie można odnaleźć w historycznych źródłach?

Klasyczny styl starożytny

W tym miejscu warto wyróżnić zarówno starożytną Grecję, jak i Rzym, który nieco różnił się zabudową. Ta pierwsza powstała po upadku kultury mykeńskiej i datowana jest na ok. 1200 p.n.e. O ile często mylona jest ze stylem rzymskim, o tyle w rzeczywistości to ona dała mu solidne fundamenty. Najbardziej charakterystycznymi elementami była chęć oddania realistycznej sylwetki człowieka – bez względu na warstwę społeczną i wiek. To wtedy też powstały pierwsze pejzaże oraz obrazy ukazujące kontrast między pięknem, a brzydotą.

^Ateny

Czytaj również: Popularny od wielu laminat doczekał się własnego muzeum we Włoszech

Architektura rzymska utożsamiana jest głównie z rzymskimi świątyniami, które jako pierwsze ozdabiane były łukami i sklepieniami. To wtedy też powstał pierwowzór betonu, który wylewany był na podłodze lub na ścianach świątyń. Rzym, będący centrum rozwoju wielu branż, był jednym z pierwszych miast, w którym powstawały kamienice czynszowe, u dołu których znajdowały się sklepiki i małe, lokalne warsztaty. Ze szkolnych czasów wiemy również, że starożytne miasto Romulusa słynęło z akweduktów, systemów kanalizacyjnych, motów, a także term i cyrków.

^{Coloseum w Rzymie}

Jak przenieść starożytność do dzisiejszych wnętrz?

• Postaw na kolumny i łukowe sklepienia, np. przed główną bramą do swojej posesji,
• Nie bój się surowych materiałów – piaskowego wykończenia albo betonowej ściany,
• Postaw na biblioteczce niewielkie popiersie ulubionego pisarza lub twórcy,
• Rozwieś w antyramach cytaty największych, starożytnych myślicieli i filozofów.

Romanizm

Architektura romańska datowana jest na okres od X do XIII wieku. Jej nazwa pochodzi od grupy języków wywodzących się z łaciny, a także od architektury inspirowanej sztuką starożytnego Rzymu.

Opisując romanizm najłatwiej chyba posługiwać się określeniem minimalizmu, który bazował na prostych formach i geometrycznych kształtach. Być może dlatego, że większość budowli pełniła funkcję ochronną podczas oblężeń, a estetyka nie szła w parze z bezpieczeństwem.

^{San Marco w Wenecji}

Czytaj również: Współczesna architektura wykorzystuje coraz więcej szkła nie tylko ze względów estetycznych

Głównym budulcem był kamień, a proste bryły – głównie prostopadłościany i ostrosłupy, cechowały się ciężkością i monumentalnością. Grube mury i wąskie okna nie dostarczały wystarczającej ilości światła, przez co pomieszczenia cechowały się brakiem przytulności, chłodem i mrokiem. Co ciekawe, o ile antyk był inspiracją dla wielu tamtejszych budowli, o tyle nie powielano go w sztuce i malarstwie.

W Polsce architektura romańska wygląda nieco inaczej niż w innych zakątkach Europy. Surowa, prosta forma opierała się głównie na kościołach krytych stropem, z zamkniętych prezbiterium. Różnica wynikała z wpływów niemieckich i czeskich, które decydowały o polskiej, ówczesnej zabudowie.

Jak przenieść styl romański do dzisiejszych wnętrz?

• Postaw na proste, nieskomplikowane wnętrza, bazując na minimalistycznych formach i dodatkach,
• Wykorzystaj we wnętrzach kamień,
• Duże okna ukryj za ciężkimi zasłonami lub zdobionymi firanami,
• Wykorzystaj dodatki o geometrycznych wzorach.

Gotyk

Gotyk datowany jest na późne średniowiecze, kończące się około XVI wieku. Jest to czas rozwoju architektury świeckiej, która miała służyć modlitwom i wierze w Boga. Strzelistość bryły to symbol tamtejszego nurtu, a powtarzalność kolumn i wzorów uzupełniana była przez rozczłonkowane bryły, delikatność dekoracji i ogólnie rozumianą lekkość. Zdobienia witrażami, wertykalne linie i sklepienia dodawały wnętrzom ekspresji.

^{Katedra św. Wita w Pradze}

Czytaj również: Niezwykła architektura projektu cube berlin

Okres gotyku to również mury obronne i budowle oblężnicze, które uzupełniane były m.in. mostami zwodzonymi. Obok surowych i ciężkich murów powstały także strzeliste ratusze, będące siedzibą władz miejskich, a także przestronne hale, w których mieściły się biura i pokoje gościnne.

Domy mieszczan złożone były z kilku części, łączonych dziedzińcem. Najczęściej parter przeznaczany był dla klientów i przybyszy, a góra – dla właścicieli. Tereny uzupełniały stajnie, pierwsze „garaże” i pomieszczenia dla służby. Drewno, ze względu na częste podpalenia, zastąpiono trwałą i solidną cegłą.

Jak przenieść gotyk do dzisiejszych wnętrz?

• Postaw na ceglaną ścianę, inspirowaną stylem industrialnym,
• Zadbaj o bogato zdobione dekoracje – w tym kolorowe wazony, inspirowane kościelnymi witrażami,
• Nie rezygnuj z otwartych, przestrzennych pomieszczeń – np. otwierając salon na kuchnię i jadalnię,
• Zadbaj o ogród i tereny zielone, rozciągnięte wokół posesji.

Renesans

Epoka obejmująca głównie XVI wiek, nazywana powszechnie „odrodzeniem”, będąca symbolem odkryć geograficznych, wzrostu inflacji i rozwoju architektury.

^Luwr

Wraz z rozwojem humanizmu wzrosło zapotrzebowanie na oryginalne budownictwo świeckie. Dotychczas budowane kościoły nieco zwolniły tempa, na poczet pałaców, podmiejskich rezydencji, budynków używanych przez tamtejsze społeczeństwo.

Wnętrza cechowała harmonia i jasno obrany plan. Rytmu nadawały schody, gzymsy, ozdobne balustrady o wygiętych, finezyjnych kształtach. Powrót do detali i nieco skomplikowanych form nawiązywał do klasycznych budowli antycznych. Odejście od gotyckich łuków zaowocowało w arkady i portyki, a docelowo również w obramowania okienne. To również czas kopuł, niskich kondygnacji i starannie pielęgnowanych ogrodów o geometrycznych, przystrzyżonych trawnikach. Piękne, ozdobne tereny sprzyjały powstawaniu pierwszych balkonów i loggii.

Jak przenieść styl renesansowy do dzisiejszych wnętrz?

• Zadbaj o ogródek lub balkon, przyzdabiając je starannie pielęgnowanymi kwiatami,
• Wybierz ozdobne balustrady, o dzbankowatych lub pogiętych, żeliwnych formach,
• Jeśli posiadasz ogród – zamontuj ozdobną fontannę, klomby lub niskie drzewa, przystrzyżone na wzór geometrycznych brył,
• Zamień okrągłe okna na klasyczne, prostokątne, dostarczające dużej ilości światła,
• Poproś o pomoc doświadczonego architekta, takiego jak NKlim Design.