Okucia punktowe - gdzie wykorzystywane są w budownictwie?

Podstawę okucia punktowego stanowi okrągła rotula składająca się z dwóch talerzy, pomiędzy którymi umieszcza się szkło, oddzielone od powierzchni mocowania specjalną podkładką wykonaną np. z nylonu. Może być ona stożkowa (okucie licuje się z powierzchnią tafli szklanej) lub płaska, która wystaje ponad linię szkła na wysokość kilku milimetrów. Rozmiar talerzy czy długość dystansu okucia zależeć będzie od docelowego zastosowania oraz grubości szkła, które ma być z jego pomocą mocowane.

Balustrady, ściany szklane czy przeszklone bariery

Jednym z podstawowych rodzajów okuć punktowych są rotule pojedyncze, które łączy się z dystansami o określonej długości. Umożliwiają one montaż m.in. dekoracyjnych tafli szkła do murowanej powierzchni. – Okucia takie jak FHQ czy CSQ z serii Piemonte wyróżnia prosta budowa oraz niewielki rozmiar - wyjaśnia Marcin Jabłoński, kierownik Działu Technicznego CDA Polska. – Z tego powodu bardzo często wykorzystuje się je do montażu paneli szklanych we wnętrzach, ponieważ ich budowa sprawia, że wtapiają się one w otoczenie i nie zasłaniają szkła, co ma szczególne znaczenie, jeśli dana konstrukcja wykonana jest z dekoracyjnego szklenia – podsumowuje. 

Czytaj również: Jak wykorzystywany jest silikon we współczesnym budownictwie

Na rynku dostępne są także mocowania typu szkło – ściana, które umożliwią przymocowanie tafli do murowanej powierzchni pod kątem 90°. Stosuje się je do montażu ścian działowych czy przeszklonych barierek. Rotula jest w tym przypadku przymocowana prostopadle do korpusu o średnicy około 2 cm, który z pomocą kołka rozporowego instaluje się w otworze w ścianie lub podłożu. W zależności od wariantu mocowania umożliwi ono wykonanie konstrukcji ze szkła o grubości wynoszącej nawet 17.52 mm. – Przykładem takiego okucia jest model MCN1-FHQ czy przegubowe PGN1-FHQ ze wspomnianej serii Piemonte – komentuje Jabłoński. Odpowiednie mocowania przewidziano także dla przeszkleń, w których konieczne jest połączenie ze sobą kilku tafli. Rotule typu szkło – szkło można stosować w sytuacji, gdy dwie szyby mają się schodzić pod kątem 90° lub 180°, w celu ustabilizowania dwóch sąsiadujących ze sobą formatek (np. w balustradzie) lub jeśli konieczne jest wykonanie konstrukcji z trzech tafli szkła, w tym jednej prostopadłej.

Szczególnym rodzajem okuć są mocowania punktowe (np. grupa okuć od SO230 do SO930 ze wspomnianej serii Piemonte) na dystansie (w tym regulowanym), którego średnica jest zazwyczaj równa średnicy rotuli. Dzięki temu mogą one utrzymać ciężar większych tafli szkła, przez co stosuje się je m.in. do montażu balustrad zabezpieczających balkony, tarasy czy portfenetry. Charakteryzuje je zwarta, prosta budowa i w zależności od wybranego wariantu, mogą być one mocowane na taflach
o grubości nawet 21.52 mm.

Przeszklone zadaszenia

Mocowania punktowe to odpowiednie rozwiązanie również w przypadku szklanych zadaszeń szczególnie tych, które instalowane są nad wejściami do obiektów mieszkalnych lub biurowych. Dzięki minimalistycznej formie i niewielkim rozmiarom pasują do elewacji w każdym stylu, harmonijnie komponując się z charakterem obiektu. – W przypadku okuć do daszków szklanych rozróżnia się przede wszystkim mocowania pojedyncze oraz podwójne, jak ma to miejsce np. w ramach serii naszych okuć Merano – wyjaśnia Marcin Jabłoński. – Ponadto, mogą być one dolne, czyli montowane poniżej linii daszku i przytwierdzane bezpośrednio do ściany budynku, lub górne, które umieszcza się na szkle i łączy ze stalowym cięgnem zakotwionym w elewacji – dodaje. 

Czytaj również: Szklane balustrady - modny trend we współczesnym budownictwie

Podczas montażu szklanych zadaszeń należy pamiętać o tym, że wytyczne dotyczące wielkości szkła (w tym jego grubości czy ciężaru dla jednego okucia) to nie jedyne wymagania techniczne. Podobnie jak w przypadku balustrad, wykonanie daszku oznacza konieczność przeprowadzenia dodatkowych obliczeń wytrzymałościowych, które uwzględnią specyfikę danego obiektu oraz strefy klimatycznej i charakterystycznych dla niej np. opadów atmosferycznych. Co istotne, za ich przeprowadzenie nie jest odpowiedzialny wykonawca, lecz projektant obiektu.

Szklane fasady i wiaty

W przypadku osłon fasadowych czy wiat przystankowych, które wykonane są z masywnych paneli szklanych, konieczne jest zastosowanie rotul o odpowiedniej średnicy. Ich talerze mają większy rozmiar oraz dłuższy, masywniejszy korpus. Powinny być one wyprodukowanez wytrzymałych materiałów, które będą odporne na oddziałujące na nie siły np. z powodu wiatru. – Przykładem takich okuć są te z naszej serii Ravenna, które dedykowane są szkłu mocowanemu na fasadzie budynku – komentuje ekspert CDA Polska. – Wykonano je z najwyższej jakości stali nierdzewnej, dzięki czemu zachowają one swoje parametry podczas wieloletniej eksploatacji – podsumowuje. Ten rodzaj okuć można wykorzystać również do wykonania elementów małej architektury miejskiej, takich jak m.in. zadaszenia nad podziemnymi wejściami, parkingami czy obudowy panoramicznych szybów windowych.

Materiał, a wytrzymałość

Wszystkie okucia punktowe, które stosuje się na zewnątrz budynku, powinny być wyprodukowane z materiałów odpornych nie tylko na korozję, ale też szkodliwe działanie innych czynników atmosferycznych. Z tego powodu do ich produkcji stosuje się przede wszystkim odpowiednie rodzaje stali nierdzewnej, jak np. SUS316 opisywany także jako 1.4001 lub SUS304, inaczej 1.4301. Pierwszy typ to stop kwasoodporny stali chromowo-niklowej, nazywanej również „kwasówką”. Dzięki dodatkom molibdenu wyróżnia się ona szczególną odpornością na korozję i oddziaływanie wysokich temperatur, przez co wykorzystuje się ją m.in. w agresywnych środowiskach, w których narażona jest na działanie czynników chemicznych, soli oraz kwasów. Z kolei stal 1.4301, nazywana także nierdzewką, to jeden z najpopularniejszych stopów stosowanych do produkcji okuć, który może być wykorzystywany w środowiskach kwasów organicznych i nieorganicznych, ale też roztworów alkaicznych.