Przycinanie żywopłotów w pełni lata. Co warto o tym wiedzieć…

Warto jeszcze dostrzec inne – praktyczne i ekologiczne walory żywopłotów, np.:

• stanowią naturalną osłonę posesji, prywatności i spokoju mieszkańców,

• pełnią funkcję naturalnych ekranów akustycznych – tłumią hałas,

• są także formą zapory przeciwwiatrowej,

• stanowią naturalny filtr oczyszczający powietrze,

• dają ptakom bezpieczne schronienie, dlatego przed przycinaniem krzewów warto sprawdzić czy wśród gałązek są gniazda i poczekać z pracą do końca okresu lęgowego.

Żywopłot będzie spełniać wszystkie powyższe funkcje pod warunkiem, że jest gęsty i silnie rozkrzewiony. Ten efekt można osiągnąć za pomocą systematycznej i prawidłowej pielęgnacji, a jedną z jej form jest przycinanie – odmładzające i formujące. Intensywność przycinania powinna być dostosowana do gatunku krzewów w kontekście rozwoju rośliny i właściwych terminów, dla których punktem odniesienia jest pora kwitnienia.

Rodzaje przycinania krzewów

Cięcie odmładzające

Cięcie odmładzające polega na usunięciu starych, uszkodzonych i połamanych gałązek. W przypadku żywopłotów nieformowanych, powinniśmy  odmładzać rośliny wycinając co roku 1/3 najstarszych  ich części. Zabieg należy wykonywać tak, by wyprowadzać koronę na zewnątrz, dzięki czemu eliminuje się krzyżujące się pędy i zapewnia odpowiedni dostęp światła.

Przycinanie formujące

Przycinanie formujące stosujemy tak często jak wymaga tego dany gatunek krzewu czyli ze względu na szybkość przyrostu, nadając im zaplanowany przez nas kształt, który następnie należy kontrolować. Formowanie krzewów stwarza szeroką paletę możliwości aranżacji przestrzeni w ogrodzie, zależnie od charakterystyki rosnących gatunków oraz wyobraźni i własnej wizji.

Wybór kształtu

Najczęściej spotykaną formą jest „mur” okalający posesję czy ogród. Ale nie musi on być jednolity – można mu nadać kształt fali lub wykreować w nim łuk czy „okna”, w których następnie można umieścić rzeźbę ogrodową lub kompozycję kwiatową.

• Zalecaną przez profesjonalistów formą jest trapez, który zapewnia równomierny dostęp światła do wszystkich pędów i gałązek – tych w głębi krzewu, w dolnych partiach, jak i na zewnątrz. Dzięki temu liście czy igły są pięknie wybarwione na wszystkich powierzchniach. Kształt trapezu sprawdza się w przypadku większości gatunków krzewów, np. grabu, cisu, buku, żywotnika, cyprysika. Na terenach charakteryzujących się silnymi opadami śniegu można przyciąć górną część w formie stożka, co ułatwi zsuwanie się warstwy śniegu na ziemię - zalegająca na górze ciężka warstwa śnieżna niszczy krzewy. Gatunki cieniolubne, jak np.: buk, grab i cis, można także kształtować w prostopadłościan – w tym przypadku dolna strefa roślin ma ograniczony dostęp do światła. Natomiast krzewy charakteryzujące się większym rozgałęzieniem, np. ligustr, mogą być formowane w łuki, które są efektownym elementem kształtowania przestrzeni w ogrodzie.  

Jakie gatunki krzewów i jak przycinać?

Lidia Tokarska, inspektor nadzoru terenów zieleni, ekspert Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ogrodów i architekt krajobrazu prowadzący firmę wykonawczą „Zielony Salon” radzi, by pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

• Latem przeprowadzamy formowanie dojrzałych krzewów liściastych, zarówno tych zrzucających liście jak i zimozielonych (np. bukszpan).

• Jesienią, przy sprzyjających warunkach meteorologicznych, można wykonać tzw. późne cięcie żywopłotów bukowych oraz grabowych – wypuszczą jeszcze młode pędy z liśćmi, które pozostaną na zimę. Dzięki takiemu zabiegowi żywopłot przetrwa do wiosny w bardziej estetycznej formie i zimą nadal będzie spełniał swoje funkcje.

• Rośliny iglaste formujemy zależnie od wielkości przyrostu: te o dużym przyroście przycinamy ok. 3 razy w okresie od kwietnia do połowy sierpnia, zaś te o średnim – dwa razy.

• Kształt – zależy od gatunku krzewu i warunków, w których rośnie. Najbardziej popularną i rekomendowaną jest forma trapezu.

• rekomendowaną formą żywopłotu jest trapezu z szerszą podstawą, zwężającą się ku górze. Taka forma jest najlepsza dla krzewów, ponieważ zapewnia prawidłowe doświetlenie i sprzyja zagęszczaniu.

Artyści żywopłotów

Do strzyżenia żywopłotów, zwłaszcza liściastych, należy używać nożyc ogrodniczych. Na początku należy ustalić wysokość żywopłotu przycinając górną płaszczyznę. Podczas przycinania boków pamiętajmy, że nożyce zawsze prowadzimy zgodnie z kierunkiem wzrostu gałązek – do góry. Należy szczególnie zwrócić uwagę, aby powierzchnia cięć była jak najmniejsza.

Narzędzia powinny być  dobrze naostrzone, by nie ranić roślin. Stosując tępe ostrza narażamy krzewy na infekcje i długie gojenie się ran. Równie ważna jest higiena pracy - przed użyciem nożyc należy dokładnie oczyścić i odkazić ostrza, by chronić rośliny przed infekcjami.

Bardzo wygodne i łatwe w obsłudze są nożyce akumulatorowe – ta „cicha energia” cieszy się uznaniem użytkowników za wyjątkowo cichą pracę i brak emisji spalin. Nożyce akumulatorowe Honda HHHE 61 LE – dwustronne stalowe ostrze 61 cm zasilane akumulatorem o napięciu 56V – służą do przycinania gałązek o średnicy do 22 mm. Doskonale wyważone, lekkie,  wyposażone w ergonomiczny uchwyt, są łatwe w obsłudze i przycinaniu w każdej płaszczyźnie i pod każdym kątem. Zapewniają pełną swobodę pracy w każdej części ogrodu. Nowoczesna konstrukcja i rozwiązania  techniczne umożliwiają nawet pracę podczas deszczu, a przycisk hamulca zatrzymuje ostrze natychmiast po wyłączeniu silnika. Akumulator (standardowy lub wzmocniony) jest ładowany ładowarką standardową lub szybką (ładowarka szybka ładuje akumulator standardowy do 25 min., a wzmocniony – do 30 min.). Akumulator jest wymienną jednostką napędową, która zasila także wykaszarkę i dmuchawę. Akumulator Honda ma specjalnie zaprojektowaną obudowę, która zapewnia efektywne i stałe chłodzenie – w efekcie akumulator nie nagrzewa się i długo zachowuje pełną sprawność, nawet po wielu cyklach ładowania, a bezszczotkowy silniczek nożyc nie wymaga konserwacji.

Czytaj również: Zimowe przycinanie drzew i krzewów - które gatunki można?

Innym wygodnym rozwiązaniem do przycinania krzewów jest wielofunkcyjne narzędzie Honda Versatool składające się z jednostki napędowej pracującej na 4-suwowym ekologicznym silniku Honda o mocy 1,3 KM i wymiennie podłączanych nożyc długich i krótkich.  

Narzędzie zostało skonstruowane przede wszystkim o wygodzie użytkownika – dlatego jest lekkie, idealnie wyważone i wyposażone w ergonomiczny uchwyt dzięki czemu nawet dłuższa paca nie powoduje zmęczenia. Nożyce to dwustronne ostrze (długie – 105 cm z przedłużką, krótkie – 55 cm) przeznaczone do przycinania gałązek o średnicy do 1,5 cm (krótkie) i do 2,4 cm (długie). Łatwość i wygodę cięcia w każdej płaszczyźnie zapewnia regulacja kąta pracy (54° - krótkie, 90° - długie). 

Czytaj również: Kalendarz ogrodowy - jakie prace wykonujemy w każdym miesiącu

Zakres pracy może być zwiększony za pomocą dodatkowych przedłużek (50 cm lub 100 cm). Użytkownicy nożyc z Honda Versatool doceniają również niezawodność urządzenia i natychmiastowe uruchamianie silnika. Cala konstrukcja zapewnia wygodę manewrowania nożycami w każdej płaszczyźnie bez konieczności schylania się do przycięcia najniższych partii krzewów.