Umowy na wykonanie prac a brak możliwości ich wykonania podczas powodzi
Powódź może prowadzić do częściowej lub całkowitej niemożności wykonania świadczenia umownego. W sytuacji gdy wykonanie świadczenia stało się niemożliwe, na skutek powodzi, wówczas zobowiązany do wykonania świadczenia (dłużnik) zostaje zwolniony z jego realizacji i nie może domagać się świadczenia wzajemnego. Jeżeli jednak dłużnik już otrzymał świadczenie wzajemne, wówczas jest zobowiązany do jego zwrotu zgodnie z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu. Świadczenie jest uznawane za niemożliwe, gdy żadna osoba, nie tylko sam dłużnik, nie jest w stanie go zrealizować [1].
Przykład: Została zawarta umowa na pomalowanie ścian w mieszkaniu, określony został termin rozpoczęcia prac i została udzielona zaliczka na poczet wykonania usługi. Następnie, przed ustalonym terminem rozpoczęcia malowania mieszkania, nastąpiła powódź, w wyniku której budynek, w którym znajdowało się mieszkanie uległ zniszczeniu. Umowa wygasła, a otrzymana zaliczka powinna zostać zwrócona.
Natomiast, gdy powódź uniemożliwiła realizację części świadczenia, wówczas zobowiązany do wykonania świadczenia (dłużnik) traci prawo do odpowiedniej części wzajemnego świadczenia.
Czytaj również: Alarmy i Monitoring: Kompleksowy Przewodnik po Bezpieczeństwie Domowym
Przykład: Została zawarta umowa na pomalowanie ścian w mieszkaniu (dwa pokoje, kuchnia, przedpokój), określony został termin rozpoczęcia prac i wynagrodzenie ryczałtowe za usługę. Wymalowany został jeden pokój i nastąpiła powódź, w wyniku której budynek, w którym znajdowało się mieszkanie uległ zniszczeniu. Wynagrodzenie jest należne za wymalowanie jednego pokoju, a nie za wymalowanie całego mieszkania.
Od następczej niemożności wykonania świadczenia umownego należy odróżnić niemożność gospodarczą [2], czyli sytuację, w której co prawda nadal świadczenie może zostać wykonane, ale na skutek gwałtownie zmienionych warunków, znacząco zwiększyły się zakres prac i ich koszty, czego nie można było przewidzieć przy zawieraniu umowy. Powstaje wówczas rażąca dysproporcja między wartością przedmiotu świadczenia, a oczekiwanych przez stronę korzyści i kosztów, które należy ponieść, aby wykonać zobowiązanie. W takiej sytuacji pozostaje renegocjowanie postanowień umowy, a w razie braku porozumienia niezbędne będzie rozstrzygnięcie w sądzie. Sąd może określić sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet rozwiązać umowę, uwzględniając wzajemne rozliczenia, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym (art. 3571 § 1 k.c.).
Przykład: Została zawarta umowa na pomalowanie ścian w mieszkaniu (dwa pokoje, kuchnia, przedpokój), materiał miał zapewnić wykonawca świadczenia (malarz), określony został termin rozpoczęcia prac oraz wynagrodzenie ryczałtowe. Przed rozpoczęciem wykonywania prac, nastąpiła powódź, która do wysokości 1,5 m zalała mieszkanie. Malowanie mieszkania jest możliwe, ale wymaga uprzedniego osuszenia, odkażenia i zabezpieczania ścian specjalistycznymi preparatami. Takie działania nie były przewidywane podczas zawarcia umowy, a istotnie wpłynęły na rozmiar prac i ich koszt.
Czytaj również: Dywidendy ze spółki na estońskim CIT a mechanizm pomniejszenia podatku
[1] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., sygn. akt III CKN 1015/99, LEX nr 55497; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2013 r., sygn. akt V CSK 500/12, LEX nr 1425057
[2] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2021 r., sygn. akt V CSKP 21/21, LEX nr 3219748
Komentarze
Czytaj też…
Czytaj na forum
- Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 roku Liczba postów: 278 Grupa: Prawo
- Jakie kary mogą grozić za zamieszkanie w domu bez... Liczba postów: 2 Grupa: Prawo
- Audyty Energetyczne Liczba postów: 73 Grupa: Spółdzielni... Hej. Miałem okazję współpracować z firmą audytor.pro, która wykonała dla mnie Audyt energetyczny Wrocław i mam przyjemność bez wahania polecić ich usługi. To pr...
- rozbiórka domu Liczba postów: 33 Grupa: Zanim wybud... Rok temu otrzymaliśmy w spadku dom, ale niestety był w bardzo złym stanie, a na posesji znajdowała się także stara stodoła. Zdecydowaliśmy się na wyburzenie wsz...
- Mieszkania pod klucz Liczba postów: 30 Grupa: Rynek pierw... Jeżeli szukacie ciekawych mieszkań wykończonych pod klucz, to warto zerknąć na Hexar.Nieruchomości.pl w razie pytań służymy swoją pomocą :)