Aukcja o złotego to rodzaj gry sekwencyjnej1 o niezerowej stałej sumie2, o założeniach opracowanych przez amerykańskiego ekonomistę Martina Shubika, w której każdy z graczy dysponuje pełną informacją i wykonuje wyłącznie racjonalne posunięcia.
Proste zasady tej gry są następujące: w aukcji (grze) może wziąć udział dowolnie wielu uczestników; każdy z uczestników dysponuje wcześniej określoną sumą pieniędzy np. 1.000,00 złotych; aukcjoner (organizator gry) otwiera aukcję (grę), której przedmiotem jest moneta jednozłotowa; moneta ta zostaje sprzedana temu z uczestników aukcji (gry), który zaoferuje i zapłaci najwyższą cenę; drugi w kolejności uczestnik aukcji (gry) również musi zapłacić zaoferowaną przez siebie cenę; po uregulowaniu płatności przez graczy, aukcjoner przekazuje monetę jednozłotową uczestnikowi aukcji (gry), który zaoferował najwyższą cenę; moneta powiększa sumę pieniędzy posiadaną przez tego gracza; po przekazaniu monety aukcjoner otwiera kolejną aukcję (grę), której przedmiotem jest moneta jednozłotowa; gra kończy się, dowolnemu z uczestników aukcji (gry) kończą się pieniądze.
Załóżmy, że aukcja (gra) rozpoczyna się od ceny wywoławczej równej 1 groszowi.
Dowolny uczestnik aukcji (gry) może podbić cenę oferując 2 grosze i licząc na zysk w wysokości 98 groszy. Kolejny z uczestników aukcji (gry) może podbić aktualną cenę oferując 3 grosze i licząc na zysk w wysokości 97 groszy, itd. …
Problem zaczyna pojawiać się, gdy aktualna cena oferowanej podczas aukcji monety jednozłotowej jest równa 99 groszom.
Załóżmy teraz, że jeden z graczy zaoferował wcześniej 98 groszy.
W tym momencie stoi on przed wyborem: czy wycofać się i stracić 98 groszy, czy podbić cenę oferując 100 groszy (1 złoty) i zrezygnować z zysku równocześnie broniąc się przed stratą. Jeżeli wybierze pierwsze rozwiązanie, traci 98 groszy. Jeżeli wybierze drugie rozwiązanie uczestnik aukcji (gry), który zaoferował 99 groszy, stanie przed analogicznym wyborem: wycofać się i stracić 99 groszy lub podbić cenę oferując 101 groszy i stracić jedynie 1 grosz.
W momencie, gdy oferty uczestników aukcji (gry) wynoszą odpowiednio 98 groszy i 99 groszy, uczestnik aukcji (gry), który zaoferował 98 groszy, podejmuje pozornie racjonalną decyzję o podbiciu aktualnej ceny do 100 groszy (1 złotego) i ograniczeniu strat. W tej sytuacji uczestnik aukcji (gry), który zaoferował 99 groszy, podejmuje pozornie racjonalną decyzję o podbiciu aktualnej ceny do 101 groszy (1 złotego i 1 grosza) i ograniczeniu strat.
Powyższy schemat działa dla dowolnie wysokich ofert, gdyż w każdym momencie uczestnikowi aukcji (gry), które oferta nie jest aktualnie najwyższa, bardziej opłaca się podbić cenę, niż wycofać się. Przy założeniu, że wszyscy uczestnicy aukcji (gry) są równie zdeterminowani i każdy z nich dysponuje kwotą wyższą, niż wartość monety oferowanej podczas aukcji, faktycznym zwycięzcą jest aukcjoner (organizator aukcji).
Jedynym opłacalnym scenariuszem jest… Ale to pozwolę odkryć Wam odkryć, podczas gry. Jeżeli zaś nie znajdziecie czasu lub ochoty aby zagrać w tę grę, a chcecie poznać rozwiązanie, przeczytajcie kolejny odcinek ciekawostek ze świata aukcji. Jeżeli jednak ta gra wciągnęła Was i chcielibyście zagrać w inne tego typu gry, zerknijcie do ramki poniżej.
Czytaj również: Odbył się V Kongres Stolarki Polskiej
Czytaj również: Spotkania „po robocie”
1 gra sekwencyjna – gra, w której gracze znajdują się w sytuacji konfliktu pomiędzy sobą i podejmując racjonalne decyzje w oparciu pełne informacje niezbędne do ich podjęcia nie współpracują ze sobą; przykładem gry sekwencyjnej jest karciany tysiąc;
2 gra o niezerowej stałej sumie – gra, w której zysk jednego z graczy oznacza stratę pozostałych; przykładem gry o niezerowej stałej sumie jest karciany poker;